Od góry do dołu? Niemiecki przemysł robotyki musi przemyśleć swoje podejście – oto jak wrócić na właściwe tory – Zdjęcie: Xpert.Digital
Spadek przychodów w 2025 r.: wyzwania i rozwiązania dla branży robotyki
Jak niemiecki przemysł robotyki może pokonać globalną presję konkurencyjną
Branża robotyki i automatyki w Niemczech stoi przed poważnymi wyzwaniami. Od pewnego czasu widać, że jej dotychczasowa konkurencyjność słabnie, a sektor ten uwikłany jest w skomplikowaną sieć rosnących kosztów, rygorystycznych wymogów regulacyjnych i globalnej presji konkurencyjnej. Jednocześnie wiele firm zmaga się ze spadkiem popytu, co ma szczególnie silny wpływ na tradycyjnie ważne sektory klientów, takie jak przemysł motoryzacyjny. Szacunki branżowe przewidują dalszy spadek całkowitych przychodów o dziewięć procent do 2025 roku, co przełożyłoby się na spadek do 13,8 miliarda euro. Według tych prognoz przychody spadły już o sześć procent do 15,2 miliarda euro w 2024 roku. W związku z tym wiele podmiotów z branży zastanawia się, co jest przyczyną tego spadku, jakie problemy strukturalne występują i jakie środki zaradcze można podjąć, aby zapewnić długoterminową rentowność wiedzy specjalistycznej w dziedzinie robotyki i automatyki w Niemczech.
„Robotyka i automatyzacja w Niemczech straciły na konkurencyjności: Stowarzyszenie branżowe prognozuje spadek całkowitych przychodów o dziewięć procent do 13,8 miliarda euro do 2025 roku” – to kluczowa ocena odzwierciedlająca niepewność panującą w branży. W 2024 roku odnotowano już znaczny spadek przychodów o sześć procent do 15,2 miliarda euro. Oznacza to, że niemiecka branża robotyki i automatyzacji stoi w obliczu problemu, który objawia się na kilku poziomach: spadającego popytu krajowego, trudnej sytuacji międzynarodowej i wysokiej presji kosztowej w samych Niemczech. Jednocześnie jednak pojawiają się pierwsze inicjatywy i strategie, które mogą doprowadzić do ponownego ożywienia w nadchodzących latach – pod warunkiem ich konsekwentnego wdrażania i wsparcia politycznego.
1. Obecna sytuacja na rynku
Spadające wyniki sprzedaży w sektorze robotyki i automatyki wyraźnie pokazują, jak krucha stała się sytuacja gospodarcza wielu firm. W ostatnich latach branża ta była nie tylko jedną z najbardziej innowacyjnych, ale także jedną z najszybciej rozwijających się w Niemczech. Wiele firm skorzystało na boomie w branży motoryzacyjnej, rosnącym nacisku na wzrost wydajności poprzez automatyzację oraz nowych obszarach zastosowań, na przykład w technologii medycznej. Jednak obecnie widoczne są pierwsze oznaki erozji, której przyczyną są zmiany w globalnym krajobrazie i restrukturyzacja niektórych kluczowych branż.
„Branża zmaga się z problemami strukturalnymi” – tak opisuje ją jedno z podsumowań ostatnich wydarzeń. Problemy te obejmują nadmierną zależność od przemysłu motoryzacyjnego, wysokie koszty i regulacje w Niemczech oraz słabnący popyt zagraniczny. Chociaż strefa euro odnotowała znaczny wzrost zamówień, eksport do krajów spoza strefy euro wyraźnie spadł. Słaby popyt krajowy ma szczególnie dotkliwy wpływ, a niektóre badania wskazują, że zamówienia spadły o 16 procent.
Poniższy często omawiany rozwój sytuacji zamówień na rok 2024 ilustruje skalę spadku:
- Zamówienia krajowe: -16%
- Zamówienia zagraniczne: -2%
- Eksport strefy euro: +44%
- Eksport spoza strefy euro: -13%
Dane te przedstawiają bardzo niejednorodny obraz. Z jednej strony, niektóre rynki w Europie nadal wykazują silny wzrost dla niektórych firm. Z drugiej strony, kluczowe rynki zagraniczne, na przykład w Ameryce Północnej czy Azji, w niektórych przypadkach notują znacznie słabsze wyniki. To wyraźnie uwidacznia zależność od poszczególnych sektorów i regionów.
2. Tło i przyczyny
Wielu ekspertów uważa, że kluczowym czynnikiem tej negatywnej tendencji są problemy strukturalne, z jakimi boryka się sektor wytwórczy w Niemczech. Należą do nich rosnące ceny energii i koszty osobowe, a także coraz bardziej złożone ramy regulacyjne. Firmy muszą coraz częściej inwestować czas, pieniądze i zasoby ludzkie, aby spełnić wymogi prawne, które – choć często dyktowane silnym naciskiem na jakość i bezpieczeństwo – jednocześnie hamują elastyczność i innowacyjność.
Branża okazuje się również podatna na spowolnienie gospodarcze i zmiany strukturalne: przemysł motoryzacyjny, niegdyś jeden z najważniejszych segmentów jego klientów, przechodzi transformację, a przejście na elektromobilność, między innymi, wymaga ogromnych inwestycji. Jednocześnie wielu producentów tnie koszty, a dotychczas hojne budżety na tradycyjne projekty automatyzacyjne w Niemczech znajdują się pod presją. Jest to szczególnie widoczne w przypadku firm z branży robotyki i automatyki, które specjalizują się w tym sektorze.
Oprócz tych czynników, niepewne warunki geopolityczne i globalna konkurencja technologiczna również przyczyniają się do obecnych problemów. Firmy z Azji i Ameryki Północnej często korzystają z dotacji rządowych lub niższych kosztów produkcji, co może zapewnić im znaczną przewagę cenową w przetargach na duże projekty. Utrudnia to niemieckim dostawcom skuteczne pozycjonowanie swoich zaawansowanych technologicznie produktów i rozwiązań na rynku międzynarodowym, chyba że działają na rynkach niszowych lub w specjalistycznych zastosowaniach.
3. Rola przemysłu motoryzacyjnego
Znaczenie przemysłu motoryzacyjnego dla branży robotyki i automatyzacji w Niemczech jest trudne do przecenienia. Zdaniem ekspertów branżowych, „nadmierne uzależnienie od przemysłu motoryzacyjnego, który odnotował 16% spadek zamówień krajowych w 2024 roku”, jest uważane za istotny czynnik ryzyka. Zależność ta wynika z faktu, że znaczna część zrobotyzowanych i zautomatyzowanych linii produkcyjnych jest wykorzystywana specjalnie w produkcji pojazdów – na przykład do spawania elementów nadwozia, lakierowania czy montażu końcowego.
W czasach, gdy wielu producentów samochodów mierzy się z coraz bardziej niepewnymi prognozami sprzedaży i jednocześnie musi inwestować ogromne sumy w nowe technologie napędowe, technologie akumulatorów czy rozwiązania programowe, tradycyjnie zorientowane rozwiązania automatyzacyjne często schodzą na dalszy plan. O ile nowe procesy produkcyjne i platformy pojazdów elektrycznych mogłyby w dłuższej perspektywie zwiększyć popyt na wysoce wyspecjalizowaną robotykę, obecna reorientacja w branży motoryzacyjnej prowadzi do niechęci do inwestowania w tradycyjne projekty.
4. Wyzwania międzynarodowe
Patrząc poza granice państwowe, niemieckie firmy z sektora robotyki i automatyki stoją w obliczu silnej presji konkurencyjnej. Kraje takie jak Chiny, Japonia i USA stworzyły prężnie rozwijające się środowisko innowacji, w którym rządowe programy finansowania silnie wspierają rozwój nowych technologii. Firmy w tych krajach często mają również dostęp do większych budżetów na ryzyko, ponieważ inwestorzy venture capital są bardziej skłonni inwestować w nowe produkty i rynki niż ich międzynarodowi odpowiednicy. Co więcej, koncepcje takie jak inteligentna produkcja, Przemysłowy Internet Rzeczy (IIoT) i modele biznesowe oparte na danych rozwijają się w tych krajach szybciej, co prowadzi do szerszego wdrażania wysoce zautomatyzowanych procesów.
Chociaż Niemcy zyskały w ostatnich latach międzynarodową uwagę dzięki hasłu „Przemysł 4.0”, obecnie staje się jasne, że skuteczne wdrożenie tych koncepcji wymaga bliższej niż dotychczas współpracy między nauką, przemysłem i polityką. Co więcej, wiele firm nadal koncentruje się na tradycyjnej inżynierii mechanicznej i zmaga się z nowymi modelami biznesowymi, które wyłaniają się z rozwoju sztucznej inteligencji, dużych zbiorów danych i chmury obliczeniowej. Ten brak tempa cyfryzacji może okazać się w przyszłości dodatkową przeszkodą konkurencyjną.
5. Potencjał cyfryzacji i sztucznej inteligencji
Pomimo obecnych niepowodzeń, nie ma wątpliwości, że robotyka i automatyzacja nadal będą odgrywać kluczową rolę w tworzeniu wartości przemysłowej. Automatyzacja złożonych procesów, zapewnienie stałej jakości i poprawa wydajności pozostają kluczowymi celami dla wielu branż – od przetwórstwa metali i tworzyw sztucznych, przez przemysł spożywczy, logistykę, po e-commerce.
Co więcej, postępująca digitalizacja otwiera nowe możliwości jeszcze płynniejszej integracji automatyki i robotyki z procesami produkcyjnymi. Tematy takie jak cyfrowy bliźniak zakładu produkcyjnego, usługi chmurowe do predykcyjnego utrzymania ruchu, robotyka współpracująca (coboty) oraz integracja sztucznej inteligencji z oprogramowaniem sterującym oferują firmom potencjał do zwiększenia konkurencyjności. Szczególnie w obszarze przetwarzania obrazu i optymalizacji procesów opartej na sztucznej inteligencji widoczne są znaczące korzyści: roboty można elastycznie dostosowywać do różnych zadań za pomocą algorytmów uczenia maszynowego i uczyć się rozpoznawania wzorców błędów w czasie rzeczywistym. Te obszary technologiczne są wciąż niewyczerpane i kryją w sobie znaczny potencjał wzrostu.
Kolejnym kluczem do sukcesu może być stworzenie nowych modeli biznesowych. Zamiast sprzedawać pojedyncze maszyny lub roboty, coraz więcej dostawców przechodzi na oferowanie automatyzacji jako usługi, z rozliczeniami opartymi na czasie lub za wyprodukowaną jednostkę. Zmniejsza to początkowe nakłady inwestycyjne dla klientów i może ułatwić dostęp do rynku, szczególnie w branżach, które wcześniej wahały się przed inwestowaniem w drogie rozwiązania automatyzacyjne.
6. Dywersyfikacja i nowe rynki
„Zmniejszenie zależności od przemysłu motoryzacyjnego poprzez ekspansję na obszary wzrostu, takie jak automatyzacja laboratoriów, logistyka i energia odnawialna” jest uważane za jeden z najbardziej obiecujących sposobów długoterminowego wzmocnienia niemieckiego sektora robotyki i automatyki. Szczególnie w sektorze logistycznym gwałtownie rośnie zapotrzebowanie na autonomiczne systemy transportu, zautomatyzowane systemy magazynowania i inteligentne roboty sortujące. W automatyce laboratoryjnej, zwłaszcza w sektorze farmaceutycznym i technologii medycznej, wspomagane przez roboty przetwarzanie wrażliwych próbek może prowadzić do poprawy jakości i oszczędności kosztów. Ponadto dynamicznie rozwijające się sektory, takie jak energia odnawialna, technologie wodorowe i produkcja ogniw akumulatorowych, coraz częściej wymagają zautomatyzowanych procesów, aby wytwarzać wydajne i niezmiennie wysokiej jakości produkty w dużych ilościach.
Montaż i obsługa delikatnych komponentów, na przykład w produkcji półprzewodników i elektroniki, ma ogromny potencjał. Zapotrzebowanie na rozwiązania mikrorobotyczne, umożliwiające precyzyjną manipulację, będzie nadal rosło w nadchodzących latach. Niemieckie firmy mogłyby skorzystać z ich doświadczenia w dziedzinie zaawansowanych technologii, pod warunkiem zainwestowania niezbędnych zasobów badawczo-rozwojowych i nawiązania odpowiednich partnerstw.
7. Strategiczne inicjatywy branżowe
„Firmy muszą przyspieszyć innowacje, rozwijać większą elastyczność i wykorzystywać potencjał redukcji kosztów” – domagał się jeden z przedstawicieli branży. Można to jednak osiągnąć tylko wtedy, gdy firmy nie będą postrzegać siebie w izolacji, lecz będą tworzyć sieci i współpracować nad kluczowymi technologiami. Konsorcja i współpraca międzybranżowa mogłyby powstać na przykład w obszarach produkcji ogniw paliwowych, integracji sztucznej inteligencji w produkcji lub platform opartych na danych dla przemysłu wytwórczego.
Inicjatywa stworzenia wspólnego ekosystemu danych dla firm produkcyjnych mogłaby ułatwić wymianę danych produkcyjnych, co z kolei sprzyjałoby wykorzystaniu sztucznej inteligencji. Celem jest analiza procesów produkcyjnych w czasie rzeczywistym i automatyczna optymalizacja decyzji. Szczególnie skorzystałyby na tym małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), które zazwyczaj nie posiadają rozbudowanych wewnętrznych działów analizy danych. Taka platforma, zaplanowana pod nazwą „Manufacturing-X”, stworzyłaby ujednolicone interfejsy, zapewniłaby bezpieczeństwo danych i ustanowiłaby wspólne zasady umożliwiające płynny przepływ informacji między różnymi firmami.
8. Żądania polityczne i ramy ekonomiczne
„Wzywamy do redukcji barier regulacyjnych i stworzenia bardziej konkurencyjnych ram”. To oświadczenie podkreśla wagę decydentów w tworzeniu sprzyjającego środowiska dla inwestycji i innowacji. Z perspektywy przedsiębiorstw szczególnie istotne są następujące kwestie:
Zmniejszenie przeszkód regulacyjnych
Prostsze procedury zatwierdzania, bardziej elastyczne ustalenia dotyczące czasu pracy i zmniejszenie biurokracji w projektach badawczo-rozwojowych mogą przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności.
Zachęty inwestycyjne dla użytkowników
Ulgi podatkowe lub ukierunkowane programy finansowania dla firm inwestujących w automatyzację i robotykę mogą stymulować popyt rynkowy i zapewnić dalszy udział w rozwoju międzynarodowym.
Korzystniejsze warunki finansowania
Dostęp do kapitału jest kluczowym warunkiem, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz start-upów, umożliwiającym rozwój nowych produktów lub tworzenie globalnych sieci dystrybucji. Gwarancje rządowe, fundusze venture capital lub kredyty na innowacje mogą stanowić rozwiązanie.
Reakcje polityki przemysłowej na globalne subsydia
Konkurenci z Azji i Ameryki Północnej korzystają niekiedy z szerokiego wsparcia rządowego. Aby niemieckie firmy mogły utrzymać lub wzmocnić swoją pozycję lidera technologicznego, niezbędne będą odpowiednie programy stymulujące rozwój innowacji w kraju i ułatwiające wejście na rynek.
Kolejny ważny punkt dotyczy polityki energetycznej i klimatycznej. Niezawodne, niedrogie i zrównoważone dostawy energii są niezbędne dla utrzymania konkurencyjności firm. W obliczu wyzwań związanych z transformacją energetyczną, firmy borykają się obecnie nie tylko z rosnącymi cenami energii, ale także z koniecznością dostosowania swoich procesów do wymogów klimatu. Decydenci polityczni mogliby przyczynić się do dalszego rozwoju i międzynarodowej konkurencyjności firm z branży robotyki i automatyki, wyznaczając jasno określone i realistycznie osiągalne cele, w połączeniu z dotacjami na energooszczędne metody produkcji.
9. Reformy korporacyjne
Same firmy również mają obowiązek przemyśleć swoje procesy i poszukiwać nowych podejść. „Przyspieszenie cykli innowacji poprzez zwinne procesy i optymalizację kosztów” to często cytowana maksyma w tym kontekście. Chociaż niektóre firmy nadal stosują wysoce hierarchiczne i biurokratyczne procesy, zwinne metody, takie jak Scrum, Kanban czy Lean Development, mogą pomóc skrócić czas rozwoju i przyspieszyć testowanie prototypów.
W obliczu utrzymującej się globalnej niepewności, kontrola kosztów ma również kluczowe znaczenie. Niemieccy dostawcy, którzy generalnie mają wyższe płace i koszty produkcji niż konkurenci z krajów o niskich płacach, mogą jednak zdobywać punkty dzięki specjalizacji i pozycji lidera jakości. Tę przewagę należy poszerzyć: wysokiej jakości, niezawodne i zaawansowane technologicznie rozwiązania mogą przekonać klientów, nawet jeśli są nieco droższe niż tańsze produkty.
Kluczową dziedziną przyszłości, która prawdopodobnie zyska na znaczeniu w nadchodzących latach, jest robotyka usługowa. Znajduje ona zastosowanie w takich zadaniach jak sprzątanie budynków, transport w szpitalach oraz w branży gastronomicznej. Roboty logistyczne w sektorze e-commerce również stanowią silny obszar wzrostu. W tym obszarze niemieckie firmy mogą dążyć do globalnego przywództwa technologicznego, wyznaczając standardy na wczesnym etapie, zgłaszając patenty i konsekwentnie dostosowując swoje rozwiązania do potrzeb klientów.
10. Promocja edukacji i badań
Aby te działania zakończyły się sukcesem, niezbędne są solidne podstawy w postaci wykwalifikowanych pracowników i potencjału badawczego. „Podwojenie liczby miejsc na studiach z robotyki i automatyki do 2028 roku” oraz „Wprowadzenie technologii jako obowiązkowego przedmiotu szkolnego” to przykładowe pomysły na promowanie zainteresowania zawodami technicznymi i rozwój utalentowanych młodych specjalistów. Nawet dziś wiele firm boryka się z niedoborem inżynierów, programistów i specjalistów do obsługi i utrzymania systemów zautomatyzowanych.
Podnoszenie świadomości w zakresie technologii i nauk przyrodniczych od najmłodszych lat może pomóc zainspirować więcej młodych ludzi do podjęcia odpowiednich kierunków studiów. Ponadto należy rozwijać nowatorskie badania w zakresie bezpieczeństwa robotów, współpracy człowiek-robot oraz sztucznej inteligencji, aby innowacje opracowywane w laboratoriach mogły być wdrażane w praktyce tak szybko, jak to możliwe. Uniwersytety, uczelnie nauk stosowanych i pozauniwersyteckie instytucje badawcze muszą ściśle współpracować z firmami, aby tworzyć praktyczne rozwiązania, które nie istnieją tylko na papierze, ale rozwiązują rzeczywiste problemy w produkcji.
W dziedzinie współpracy człowiek-robot (HRC) pojawia się pytanie, jak roboty mogą bezpiecznie i bezpośrednio współpracować z ludźmi, bez konieczności stosowania ciężkich barier ochronnych lub skomplikowanych koncepcji bezpieczeństwa. Wciąż istnieje ogromny potencjał rozwoju w tym obszarze, co może prowadzić do wzrostu wydajności w wielu branżach. Roboty mogłyby przejmować powtarzalne zadania i dynamicznie dostosowywać się do nowych procesów, podczas gdy wykwalifikowani pracownicy mogliby koncentrować się na bardziej złożonych zadaniach. Ścisła współpraca między badaniami a praktyką przemysłową jest niezbędna do testowania takich zastosowań w realistycznych warunkach pracy.
11. Globalna konkurencyjność i promocja eksportu
Aby zrekompensować spadek zamówień zagranicznych, kluczowe jest wzmocnienie promocji eksportu. „Wzmocnienie promocji eksportu, szczególnie na rynkach spoza strefy euro” jest uważane za niezbędny krok w celu przeciwdziałania spadkowi popytu. Biorąc pod uwagę wysoki popyt na automatyzację w wielu krajach rozwijających się i gospodarkach wschodzących, niemieckie firmy mogłyby w dłuższej perspektywie rozwijać tam nowe obszary działalności. Wymaga to jednak profesjonalnego utworzenia struktur sprzedaży i, w razie potrzeby, zaangażowania lokalnych partnerów w celu ułatwienia dostępu do rynku.
W obliczu globalnej konkurencji technologicznej pojawia się również pytanie, jak niemieckie i europejskie firmy powinny zareagować na ogromne subsydia w Azji i Ameryce Północnej. Bez własnych inicjatyw w zakresie polityki przemysłowej, niekorzystna sytuacja konkurencyjna może się pogłębić. Jednym ze sposobów jest promowanie strategicznych inwestycji w kluczowe technologie i inicjowanie wspólnych projektów na poziomie europejskim. Ścisła współpraca między krajami Unii Europejskiej zwiększyłaby lokalne tworzenie wartości i zapewniłaby pewien stopień niezależności od innych regionów świata.
12. Konkretne działania na przyszłość
„Niemieckie firmy z branży robotyki i automatyki muszą teraz wdrożyć reformy strukturalne i inicjatywy strategiczne, aby odzyskać konkurencyjność” – podsumowuje wielu ekspertów. Z omawianych wyzwań i potrzeb branży można wywnioskować różne obszary działań, którymi muszą zająć się zarówno firmy, jak i decydenci:
- Tworzenie konsorcjów w zakresie kluczowych technologii: Współpraca między różnymi firmami, a także między przemysłem i badaniami może pomóc wykorzystać synergię i szybciej wprowadzić innowacje na rynek.
- Dywersyfikacja rynków zbytu: Należy zmniejszyć zależność od przemysłu motoryzacyjnego poprzez większe skupienie się na nowych sektorach, takich jak automatyzacja laboratoriów, logistyka, odnawialne źródła energii czy technologia medyczna.
- Zwinne procesy innowacyjne: Krótsze cykle rozwoju i większe zaangażowanie potencjalnych klientów w proces rozwoju umożliwiają opracowywanie rozwiązań szytych na miarę dla różnych branż.
- Polityka na rzecz konkurencyjnego środowiska: Zmniejszenie biurokracji, obniżenie podatków na badania i rozwój oraz wdrożenie ukierunkowanych programów promocji eksportu mogłyby stymulować wzrost. Jednocześnie należy zredukować przeszkody w procesach zatwierdzania.
- Inicjatywa edukacyjna: Podwojenie liczby miejsc na uniwersytetach, zwiększenie dostępności technologii w szkołach i zapewnienie intensywnego wsparcia dla studenckich projektów innowacyjnych pomoże przeciwdziałać niedoborom wykwalifikowanych pracowników.
- Wsparcie dla start-upów i MŚP: Korzystniejsze opcje finansowania, specjalistyczne inkubatory i akceleratory dla robotyki i automatyki, a także regionalne tworzenie klastrów, szczególnie wzmacniają mniejszych i średnich graczy.
- Rozwój robotyki usługowej: Rośnie zapotrzebowanie na elastyczne, współpracujące i mobilne roboty. Ci, którzy potrafią wcześnie zaoferować własne rozwiązania, zyskują przewagę konkurencyjną.
- Wyznaczanie międzynarodowych standardów: W wielu przyszłościowych dziedzinach wciąż brakuje jasnych norm i interfejsów. Niemieckie firmy, dzięki swojemu doświadczeniu technologicznemu, mogłyby wnieść znaczący wkład w kształtowanie światowych standardów i tym samym ugruntować swoją pozycję lidera.
- Długoterminowa strategia energetyczna i klimatyczna: Przewidywalność i stabilność dostaw energii są niezbędne dla utrzymania atrakcyjności inwestycji w Niemczech. Jednocześnie ambitne cele klimatyczne wymagają innowacyjnych koncepcji, które z kolei mogą otwierać nowe możliwości dla dostawców automatyki.
13. Roboty i sztuczna inteligencja: siła napędowa megatrendów przyszłości
Pomimo obecnych wyzwań, fundamentalna historia rozwoju robotyki i automatyzacji pozostaje nienaruszona. Globalna populacja rośnie, rośnie zapotrzebowanie na coraz bardziej spersonalizowane i wysokiej jakości produkty, a nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, komunikacja 5G i zaawansowana technologia czujników, otwierają różnorodne możliwości zastosowań. Jednocześnie megatrendy, takie jak starzenie się społeczeństwa w wielu krajach uprzemysłowionych, napędzają automatyzację, prowadząc do niedoborów wykwalifikowanej kadry i zmian demograficznych.
„Pomimo obecnych wyzwań można założyć, że długoterminowe trendy wzrostu utrzymają się – pod warunkiem, że teraz zostanie obrany właściwy kurs”. To stwierdzenie pokazuje, że choć niemiecka branża robotyki i automatyki znajduje się pod presją, to ma również ogromne możliwości, jeśli zareaguje elastycznie i podejmie odważne decyzje.
W perspektywie krótkoterminowej sytuacja będzie trudna, szczególnie ze względu na obecną sytuację kosztową w Niemczech i zmienną koniunkturę na niektórych rynkach zagranicznych. W perspektywie długoterminowej jednak wiele czynników wskazuje na ożywienie i ponowny wzrost. To, czy ten potencjał zostanie w pełni wykorzystany, zależy w dużej mierze od woli podmiotów branżowych do wdrożenia niezbędnych zmian.
Na szczeblu politycznym istnieje potrzeba wzmocnienia innowacyjności i przewagi konkurencyjnej. Przyspieszone procesy planowania, silniejsze zachęty podatkowe i odważna strategia cyfryzacji mogą budzić optymizm. Co więcej, jeśli uda się zniwelować lukę edukacyjną w dziedzinach STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka), nic nie stanie na przeszkodzie, aby w dłuższej perspektywie zapewnić wykwalifikowaną siłę roboczą.
Podkreślenie społecznego znaczenia tych technologii mogłoby zwiększyć świadomość społeczną na temat korzyści płynących z automatyzacji. Roboty i sztuczna inteligencja mogą usprawnić procesy pracy w wielu obszarach i zapewnić długoterminowe bezpieczeństwo miejsc pracy, jeśli będą wykorzystywane i zarządzane w sposób inteligentny.
Podobnie należy zintensyfikować wymianę między badaniami, przemysłem i społeczeństwem, aby postęp technologiczny nie odbywał się tylko w laboratoriach czy w poszczególnych miejscach produkcji, ale był szybko stosowany, akceptowany przez społeczeństwo i tworzył rzeczywistą wartość dodaną.
14. Robotyka 4.0: Zapewnienie konkurencyjności poprzez innowację i współpracę
Niemiecki przemysł robotyki i automatyki niewątpliwie stoi na rozdrożu. Z jednej strony zmaga się z problemami strukturalnymi, objawiającymi się spadkiem wolumenu zamówień, rosnącymi kosztami i malejącą konkurencyjnością. Z drugiej strony, znaczące możliwości tkwią w dywersyfikacji i innowacyjnych technologiach, takich jak robotyka kolaboracyjna, produkcja oparta na sztucznej inteligencji oraz rozwijająca się dziedzina robotyki usługowej. Co więcej, współpraca międzybranżowa, w ramach której instytucje badawcze, uznane firmy i startupy wspólnie opracowują rozwiązania, może stanowić kluczowy impuls.
Kluczowym czynnikiem są tu uwarunkowania polityczne. Niemcy i Europa mają obowiązek tworzenia struktur konkurencyjnych, wspierania badań i rozwoju oraz torowania drogi do udanej cyfryzacji. Ograniczenie biurokracji, ulgi podatkowe i zapewnienie niezawodnych dostaw energii mogłyby stanowić wyraźny sygnał dla firm i inwestorów, by budowali swoją przyszłość w Niemczech.
Jednocześnie same firmy ponoszą odpowiedzialność za elastyczne dostosowywanie się do nowych rynków, tworzenie sieci współpracy oraz dostosowywanie swoich produktów i modeli biznesowych do zmieniającego się otoczenia. Przyspieszenie cyklów innowacji i wdrożenie surowszej kontroli kosztów może pomóc w utrzymaniu i dalszym rozwoju tradycyjnie wysokiej jakości niemieckich rozwiązań z zakresu robotyki i automatyki. Ponadto, ukierunkowane inicjatywy edukacyjne są niezbędne do pozyskania przyszłych talentów i znalezienia długoterminowego rozwiązania problemu niedoboru umiejętności.
Ostatecznie sukces branży będzie mierzony jej zdolnością do przekształcenia wyzwań nadchodzących lat w zrównoważony wzrost i pozycję lidera technologicznego. Robotyka i automatyzacja to kluczowe technologie, które znajdują zastosowanie nie tylko w przemyśle, ale także w wielu dziedzinach życia. Od robotyki opiekuńczej i usługowej, przez pojazdy autonomiczne, po inteligentne procesy w rolnictwie – popyt na zaawansowane rozwiązania z zakresu automatyki i robotyki będzie stale rósł. Ten trend daje nadzieję, że branża zdoła odbudować swoją pozycję po obecnym okresie słabości i skutecznie kształtować swoją przyszłość.
Jeśli wszystkie zainteresowane strony – firmy, stowarzyszenia, decydenci i społeczeństwo – połączą siły i wdrożą niezbędne reformy, istnieje duża szansa, że niemiecka branża robotyki i automatyki powróci do dawnych sukcesów w perspektywie średnioterminowej. Obecne wstrząsy mogą zapoczątkować okres ożywienia i innowacyjnego dynamizmu, w którym Niemcy ponownie będą postrzegane jako pionier przyszłościowych technologii. Jednocześnie ten rozwój przyniósłby korzyści wielu innym branżom, które opierają się na niezawodnych i wydajnych rozwiązaniach automatyzacyjnych. W tym kontekście obecny spadek przychodów nie jest końcem, lecz sygnałem ostrzegawczym, który może przeorientować kierunek na przyszłość.
Nadaje się do: