Kryzys mieszkaniowy w Kanadzie, spadek zatrudnienia i cła USA: 5 największych problemów Kanady i śmiały plan jej ratowania

Czynsze nie do przyjęcia, dobrobyt spada: gospodarka Kanady w trudnej sytuacji – oto powody

Kanada, od dawna symbol stabilności, dobrobytu i wysokiej jakości życia, stoi w obliczu szeregu poważnych wyzwań, które wstrząsają fundamentami jej gospodarki. Złożone problemy strukturalne i cykliczne postawiły kraj w trudnej sytuacji: u jej podstaw leży utrzymujący się kryzys produktywności, który od lat prowadzi do stagnacji, a nawet spadku bogactwa na mieszkańca, a przepaść między krajem a silnym gospodarczo sąsiadem, Stanami Zjednoczonymi, pogłębia się.

Ta abstrakcyjna słabość gospodarcza przejawia się w bardzo konkretnych kryzysach, które kształtują codzienne życie ludzi. Przede wszystkim narastający kryzys mieszkaniowy i czynszowy niszczy marzenia wielu osób o posiadaniu własnego domu i podnosi koszty utrzymania. Do tego dochodzi rosnące bezrobocie, napędzane niskimi inwestycjami, oraz zaostrzający się konflikt handlowy ze Stanami Zjednoczonymi, który mocno uderza w gospodarkę zależną od eksportu. Obrazu dopełniają napięte finanse publiczne, system opieki zdrowotnej wyczerpany do granic możliwości oraz coraz bardziej odczuwalne skutki ekonomiczne zmian klimatu.

Rząd w Ottawie nie pozostaje jednak bierny. Kraj próbuje odwrócić sytuację, realizując wielopłaszczyznową strategię. Obniżki stóp procentowych przez bank centralny mają na celu wsparcie gospodarki, a bezprecedensowy program budownictwa mieszkaniowego, z miliardami dolarów inwestycji i nowymi technologiami, takimi jak budownictwo modułowe, ma na celu zniwelowanie luki podażowej. Jednocześnie wprowadzane są dalsze zmiany w polityce przemysłowej i migracyjnej, a także w krajowych planach klimatycznych, aby utorować drogę do bardziej zrównoważonej przyszłości.

Jednak droga wyjścia z kryzysu jest wyboista, a jego wynik niepewny. Bez rzeczywistego wzrostu produktywności, gwałtownego i szybkiego rozwoju budownictwa mieszkaniowego oraz stabilizacji kluczowych relacji handlowych, Kanada ryzykuje dalszą utratę siły gospodarczej i dobrobytu per capita. Poniższy raport szczegółowo analizuje największe problemy Kanady oraz szanse i zagrożenia wynikające z podjętych działań zaradczych.

Nadaje się do:

• Reorientacja Kanady w cieniu hasła „Ameryka przede wszystkim”: naród definiuje się na nowo

Największe obecne problemy Kanady i jak kraj próbuje je opanować: dossier pytań i odpowiedzi

Główne problemy, z którymi boryka się gospodarka Kanady, koncentrują się wokół słabego wzrostu produktywności i spadającego dochodu na mieszkańca, utrzymującego się kryzysu mieszkaniowego i dostępności mieszkań, wysokiego bezrobocia i słabej aktywności inwestycyjnej, napięć związanych z konfliktem handlowym USA, który zaostrzył się w 2025 roku, nadwyrężonych finansów publicznych, strukturalnych barier w systemie opieki zdrowotnej oraz rosnących zagrożeń klimatycznych. Ottawa reaguje obniżkami stóp procentowych przez Bank Kanady, kompleksowym programem budowy i modernizacji mieszkań, zachętami w polityce przemysłowej i innowacyjnej, środkami fiskalnymi, w tym zmianą priorytetów, korektami w polityce rynku pracy i migracji oraz krajowymi planami adaptacyjnymi i klimatycznymi. Jednak droga pozostaje wyboista: bez wiarygodnego wzrostu produktywności, zrównoważonego rozwoju budownictwa mieszkaniowego i stabilnych relacji handlowych Kanada ryzykuje dalszy wzrost poniżej trendu i pozostanie w tyle w ujęciu per capita.

Jaki jest główny problem gospodarczy Kanady?

Nadrzędnym problemem jest długoterminowy spadek wzrostu per capita, ściśle powiązany z wyraźnym kryzysem produktywności i niskim poziomem inwestycji prywatnych. Przez lata Kanada pozostawała w tyle za innymi krajami uprzemysłowionymi pod względem produkcji per capita; różnica w produktywności w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi jest duża i, o ile w ogóle, pogłębiła się od czasu pandemii. Analizy RBC, OECD i innych organizacji opisują spadek realnego PKB per capita w porównaniu z 2019 r., stagnację inwestycji przedsiębiorstw oraz przeszkody strukturalne w konkurencji, wdrażaniu technologii i bariery w handlu wewnętrznym.

RBC podkreśla, że ​​gospodarka jest obecnie mniejsza na mieszkańca niż w 2019 r. (biorąc pod uwagę inflację i imigrację), a luka produktywności w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi wynosi około 30%; odpowiada to około 20 000 CAD produkcji na osobę i obniża płace o około 8% w porównaniu z poziomami w USA. OECD przewiduje słaby wzrost (1,0–1,1%) na 2025 r., obciążony napięciami handlowymi w USA, spadkiem eksportu i inwestycji, przy i tak już niskiej produktywności, wysokim zadłużeniu gospodarstw domowych i napiętym rynku nieruchomości. TD i inni wskazują, że spadki produktywności rozprzestrzeniły się na wiele sektorów od 2019 r.; budownictwo jest szczególnie słabe i jako rosnący udział w gospodarce dodatkowo obniża wskaźniki agregatowe.

Krótko mówiąc, „luka wzrostu” w Kanadzie nie ma charakteru wyłącznie cyklicznego, ale jest strukturalna – to kombinacja niskiej produktywności, niskiego apetytu na inwestycje i barier strukturalnych ograniczających wzrost na mieszkańca.

Jak konflikt handlowy i cła USA w 2025 r. wpłyną na gospodarkę Kanady?

Eskalacja ceł USA na początku 2025 roku, a następnie kanadyjskie środki zaradcze, a następnie częściowe zwolnienia z USMCA, wywarły znaczący wpływ na kanadyjską gospodarkę zorientowaną na eksport. Szacunki OECD, TD i Banku Kanady wskazują na znaczny spadek eksportu, niechęć do inwestycji, utratę miejsc pracy w sektorach zależnych od eksportu oraz wzrost niepewności, co wpływa na prognozy na lata 2025–2026. TD wskazuje na „uderzony” eksport, spadek o 1,6% w II kwartale i spowolnienie wzrostu do około 1,2% w ciągu roku. Bank Kanady dokumentuje silny wzrost eksportu przed wprowadzeniem ceł, po którym nastąpił spadek, rosnące bezrobocie w sektorach wrażliwych na handel oraz niewielki czynnik inflacyjny w postaci cen importowych, pomimo ogólnego wskaźnika inflacji bliskiego 2%.

Chociaż znaczna część handlu dwustronnego pozostała chroniona przed cłami dzięki zgodności z USMCA, stal, aluminium i środki celowe (a także zmieniające się zwolnienia) doprowadziły do ​​tarć w łańcuchach dostaw, wyższych kosztów i niepewności planowania. Badania symulacyjne pokazują, że utrzymanie ceł może obniżyć PKB Kanady o około 1–2% w kolejnych latach, w zależności od założeń dotyczących poziomu i czasu trwania ceł oraz kanadyjskich środków zaradczych. Sam rząd Kanady wskazuje na obciążenia dla konsumentów i przedsiębiorstw i częściowo dostosował lub wycofał środki zaradcze, aby stłumić wzrost cen krajowych.

Wnioski: Konflikt handlowy pogłębia cykliczne słabości (eksport, inwestycje, zatrudnienie) i niekorzystnie oddziałuje na strukturalne problemy produktywności.

Jak wygląda sytuacja na rynku pracy i cen konsumpcyjnych – i co robi Bank Kanady?

Rynek pracy wyraźnie się uspokoił: stopa bezrobocia wzrosła o ponad 7% w 2025 r., osiągając najwyższy poziom od czterech lat; spadki zatrudnienia koncentrują się w sektorach wrażliwych na handel i zależnych od stóp procentowych, a współczynnik aktywności zawodowej nieznacznie spadł. Raport Banku Kanady (MPR) z lata 2025 r. pokazuje, że po wzroście napędzanym eksportem w I kw. nastąpił spadek o około 1,5% w II kw.; inflacja bazowa była nieco wyższa (około 2,5%), pomimo inflacji bazowej bliskiej 2%, m.in. dzięki bodźcom taryfowym.

Bank centralny zareagował obniżkami stóp procentowych (ostatnio do 2,5% we wrześniu 2025 r.), powołując się na słabszą gospodarkę krajową, spowolnienie dynamiki inflacji bazowej oraz zniesienie niektórych kanadyjskich kontrceł. Jednocześnie zaapelował o ostrożność: inflacja cenowa i niepewność ograniczają możliwości agresywnego łagodzenia polityki pieniężnej. Docelowy przedział 1–3% w okolicach środka przedziału 2% pozostaje punktem odniesienia; Bank Kanady podkreśla symetrię i elastyczność celu, a także monitorowanie szerokiego zestawu wskaźników rynku pracy.

Krótko mówiąc, polityka pieniężna wspiera gospodarkę poprzez umiarkowane luzowanie, ale nie jest w stanie zneutralizować ograniczeń strukturalnych i ryzyka związanego z polityką handlową. Obniżki stóp procentowych łagodzą obciążenia odsetkowe i presję na płatności, ale nie zwiększają automatycznie potencjału produkcyjnego ani popytu eksportowego.

Dlaczego dostępność mieszkań i wynajmu nadal stanowi poważny kryzys?

Pomimo obniżek stóp procentowych, posiadanie własnego domu pozostaje poza zasięgiem wielu osób. Od 2000 roku ceny rosną znacznie szybciej niż dochody, a wskaźnik ceny do dochodu należy do najwyższych w krajach OECD. Eksperci jako kluczowe czynniki wzrostu podają pogłębiającą się finansjalizację rynku mieszkaniowego, niedobory podaży w odpowiednich segmentach/lokalizacjach, wysokie podatki i opłaty w nowym budownictwie, niedobory mocy produkcyjnych w budownictwie oraz, ostatnio, bardzo silny wzrost populacji. Prognozy nie przewidują szybkiego powrotu do zrównoważonej dostępności mieszkań, nawet przy spadających stopach procentowych kredytów hipotecznych.

Agencja Reuters poinformowała, że ​​chociaż pięcioletnie stałe stopy procentowe spadły o 150 punktów bazowych, oszczędności nie wystarczają, aby zrównoważyć poziom cen i słabą siłę nabywczą; imigracja i popyt krajowy utrzymują presję na wysokim poziomie. Szacunki wskazują, że osiągnięcie zrównoważonej dostępności mieszkań bez znacznego zwiększenia podaży i redukcji kosztów zajmie dekadę, jeśli w ogóle, a może nawet nigdy. CMHC i inni ostrzegają, że liczba rozpoczętych budów mieszkań w latach 2025–2027 może spaść, pomimo nacisków ze strony polityków. Stowarzyszenia branżowe wskazują na skumulowane obciążenia podatkowe i opłatami, czasami przekraczające jedną trzecią kosztów nowej budowy, a także na niedobory gruntów, wykwalifikowanej siły roboczej i materiałów.

Debata nad tym, czy jest to wyłącznie „problem podaży”, jest złożona: kilka analiz wskazuje, że w dłuższej perspektywie podaż była stosunkowo reaktywna, ale niedawna eskalacja została zaostrzona przez fale nadmiernego popytu, zaangażowanie inwestorów i finansjalizację. Niemniej jednak, aby obniżyć ceny i zmniejszyć presję na rynki najmu, liczba oddawanych do użytku mieszkań w przystępnych cenach i odpowiednich warunkach musi znacznie wzrosnąć, czemu towarzyszyć będą reformy prawne, instytucjonalne i podatkowe.

Jakich odpowiedzi udziela kanadyjska polityka mieszkaniowa i infrastrukturalna?

Ottawa znacząco rozszerzyła swój program na lata 2024/25: „Kanadyjski Plan Mieszkaniowy” koncentruje się na budownictwie, szybszym uzyskiwaniu pozwoleń, redukcji kosztów, większej standaryzacji (katalogi projektowe), skalowaniu prefabrykowanych/modułowych metod budowy, wzmocnieniu ścieżek wynajmu i własności oraz ukierunkowanym mieszkalnictwie w celu zwalczania bezdomności. NHS (Narodowa Strategia Mieszkaniowa), 10-letni program (o wartości 115 miliardów dolarów kanadyjskich), informuje o planach budowy około 170 000 nowych mieszkań i setek tysięcy bezpiecznych mieszkań komunalnych do połowy 2025 roku. Jednocześnie program jest szczególnie ukierunkowany na kobiety, studentów, seniorów i społeczności tubylcze.

Nowe instrumenty zorientowane na technologię i skalę obejmują Fundusz Technologii i Innowacji w Budownictwie Mieszkaniowym, 500 milionów dolarów kanadyjskich na modułowe projekty wynajmu, krajowy Katalog Projektów Mieszkaniowych oraz utworzenie programu „Build Canada Homes” (BCH) z 25 miliardami dolarów kanadyjskich w formie pożyczek i 1 miliardem dolarów kanadyjskich w formie kapitału własnego, aby wspierać produkcję prefabrykatów, łączyć zamówienia hurtowe, promować drewno konstrukcyjne i materiały krajowe oraz tworzyć możliwości szkoleniowe. Obiecowane efekty: skrócenie czasu budowy nawet o 50%, redukcja kosztów o 20% i redukcja emisji o 22% w porównaniu z tradycyjnym budownictwem.

Jednocześnie podejście oparte na prawach człowieka zyskuje na popularności: przepisy NHS wymagają stopniowego wdrażania prawa do odpowiedniego mieszkania; obecne zalecenia zakładają jasne definicje, systemy docelowe, skalowanie mieszkań poza rynkiem regulowanym, zwalczanie dyskryminacji na rynku najmu i silniejsze mechanizmy rozliczalności do końca okresu funkcjonowania NHS.

Tempo wdrażania pozostaje wyzwaniem: nawet ambitne programy napotykają na wąskie gardła w budownictwie, rozproszone przepisy budowlane i nakładające się na siebie obowiązki federalne. Bez dodatkowej harmonizacji, szybkich reform w zakresie pozwoleń, strategii dotyczących wykwalifikowanej siły roboczej i stabilnych, długoterminowych wolumenów zamówień, krzywa produkcji prawdopodobnie będzie rosła jedynie powoli.

Jak duża jest skala problemu produktywności i jakie są czynniki wpływające na jego powstawanie?

Słabość ta jest mierzalna w spadku wydajności pracy w wielu sektorach od 2019 roku, co nasiliło się w budownictwie i niektórych sektorach produkcyjnych. Badania wskazują, że produktywność przedsiębiorstw w Kanadzie spadła w ciągu pięciu lat, podczas gdy w USA znacznie wzrosła. Intensywność kapitałowa nieznacznie wzrosła; inwestycje w maszyny i urządzenia pozostały w tyle. Przyczyny wahają się od niskiej intensywności konkurencji, barier regulacyjnych i podatkowych po inwestycje, bariery w handlu międzyprowincjonalnym, a także powolne wdrażanie technologii, alokację siły roboczej i praktyki zarządzania.

Wytyczne polityczne i ekonomiczne, które są obecnie omawiane lub zostały już omówione, obejmują:

• Reformy konkurencji oraz usuwanie barier w handlu wewnętrznym i mobilności między prowincjami/terytoriami.
• Unowocześnić systemy podatkowe i amortyzacji, aby wspomóc inwestycje; wydano na przykład ostrzeżenia przed wycofywaniem przyspieszonej amortyzacji.
• Skierowane działania promujące rozpowszechnianie innowacji i wdrażanie technologii, szczególnie w branży budowlanej (standaryzacja, prefabrykacja, digitalizacja).
• Inicjatywy dotyczące imigracji wysoko wykwalifikowanych pracowników, edukacji i szkoleń, lepsze uznawanie kwalifikacji zagranicznych oraz większe skupienie się na produktywności na rynku pracy.
• Przyspiesz rozwój infrastruktury i uzyskanie pozwoleń, aby wykorzystać efekt skali – od budownictwa mieszkaniowego po energię i surowce.

Krótko mówiąc, potrzebny jest „program produktywności”, który ściśle połączy konkurencję, akumulację kapitału, technologię i umiejętności – temat powracający w przemówieniach liderów Banku Kanady i badaniach OECD.

Jakie pojawiają się wyzwania fiskalne?

Chociaż Kanada była często uznawana za kraj o stabilnej sytuacji fiskalnej w porównaniu z krajami G7, w 2025 roku narastają ostrzeżenia dotyczące rosnących deficytów, wyższych obciążeń związanych z obsługą długu i braku filarów fiskalnych. Parlamentarny Specjalista ds. Budżetu dostrzega znaczne odchylenia od planów budżetowych na 2024 rok; wyższe wydatki programowe, środki podatkowe i słabszy wzrost gospodarczy powodują znaczny wzrost prognoz na kolejne lata. Szacunki wskazują, że płatności odsetkowe mogą zamrozić znacznie większą część dochodów do 2030 roku. Zewnętrzni obserwatorzy (np. Fitch) wskazują na ryzyko związane z dodatkowymi zobowiązaniami wydatkowymi.

Zakres działań pozostaje, ale jest węższy: długi okres niskich stóp procentowych nie jest gwarantowany; starzenie się społeczeństwa i wydatki na opiekę zdrowotną już teraz stanowią poważne obciążenie dla budżetów prowincji. Chociaż inwestycje w mieszkalnictwo, adaptację i innowacje są jednocześnie niezbędne, priorytetowe traktowanie i egzekwowanie wytycznych fiskalnych ma kluczowe znaczenie dla uniknięcia utraty zaufania. Najnowsze miesięczne raporty fiskalne pokazują, że blokady wydatków i koszty odsetek rosną, podczas gdy niektóre dochody podatkowe tymczasowo słabną; cła i podatki energetyczne zapewniły ostatnio kontrstymulację, ale odzwierciedlają wyjątkową sytuację.

A co z sektorem energetycznym i surowcowym – szansa czy ryzyko?

Kanada dysponuje znacznym potencjałem w zakresie ropy naftowej, gazu i surowców. Sektory te wnoszą istotny wkład w PKB, eksport, dochody budżetowe i zatrudnienie, a także pełnią funkcję bufora dla bilansu handlowego. W 2025 roku spodziewany jest również wzrost inwestycji w sektorze wydobywczym. Jednocześnie debata publiczna dokonuje rekalibracji tych sektorów w oparciu o emisje, wąskie gardła infrastrukturalne i łańcuchy wartości – szczególnie w odniesieniu do LNG, minerałów krytycznych i krajowego przetwórstwa.

Dla gospodarki jako całości zasoby oznaczają:

• Stabilizatory handlu zagranicznego i waluty (korelacja cen ropy naftowej).
• Źródła dochodów budżetów państwowych.
• Potencjał dywersyfikacji przemysłowej (np. surowce mineralne, tworzenie wartości baterii, CCUS, drewno konstrukcyjne).
• Jednocześnie pojawiają się napięcia polityczno-gospodarcze (odpowiedzialność federalna/prowincjonalna, cele dotyczące ochrony środowiska i klimatu, okresy zatwierdzania, infrastruktura eksportowa).

Przesłanie końcowe: Zasoby stanowią integralną część strategii średnioterminowej pod warunkiem, że zmodernizowane zostaną procesy planowania i zatwierdzania, cele klimatyczne zostaną wiarygodnie wdrożone, a łańcuchy wartości zostaną wzmocnione lokalnie.

Nasze globalne doświadczenie branżowe i biznesowe w zakresie rozwoju biznesu, sprzedaży i marketingu - Zdjęcie: Xpert.Digital

Skupienie się na branży: B2B, digitalizacja (od AI do XR), inżynieria mechaniczna, logistyka, odnawialne źródła energii i przemysł

Więcej na ten temat tutaj:

• Centrum biznesowe Xpert

Centrum tematyczne z przemyśleniami i wiedzą specjalistyczną:

• Platforma wiedzy na temat globalnej i regionalnej gospodarki, innowacji i trendów branżowych
• Zbieranie analiz, impulsów i informacji ogólnych z obszarów, na których się skupiamy
• Miejsce, w którym można zdobyć wiedzę i informacje na temat bieżących wydarzeń w biznesie i technologii
• Centrum tematyczne dla firm, które chcą dowiedzieć się więcej o rynkach, cyfryzacji i innowacjach branżowych

Jaką rolę odgrywają mieszkania w kontekście produktywności, cen i stabilności społecznej?

Budownictwo mieszkaniowe ma dwa czynniki: krótkoterminowy, cykliczny (aktywność budowlana, zatrudnienie) i długoterminowy, strukturalny (mobilność siły roboczej, produktywność, płace realne). Wysokie koszty mieszkaniowe ograniczają mobilność przestrzenną, hamują zakładanie gospodarstw domowych i obciążają płace realne. Badania pokazują, że rosnące koszty mieszkaniowe mogą kosztować miliardy dolarów w produktywności, jeśli pracownicy nie mogą mieszkać w bardziej produktywnych ośrodkach. Wąskie gardła w Kanadzie w zakresie mocy produkcyjnych, pozwoleń i kalkulacji kosztów blokują właśnie tę dźwignię.

Rząd zobowiązał się do:

• Harmonizacja i standaryzacja (katalogi projektowe, dialog na temat przepisów budowlanych).
• Prefabrykacja/modułowość w celu rozwiązania problemów związanych z wydajnością w budownictwie.
• Zwiększanie skali mieszkalnictwa poza rynkiem regulowanym i ukierunkowane środki ochrony najemców (np. przed dyskryminacją).
• Inicjatywy kwalifikacyjne dla branży budowlanej (staże, przekwalifikowanie, imigracja ukierunkowana na umiejętności).

Kryteriami sukcesu będą: stabilny popyt dzięki zamówieniom łączonym (BCH), usprawnione procesy zatwierdzania, dzielenie się ryzykiem z podmiotami prywatnymi, szerokie przyjęcie standardów cyfrowego planowania i produkcji oraz trwałe efekty w zakresie łańcucha dostaw wykraczające poza granice gmin.

Co dzieje się z imigracją i jaki jest jej wpływ makroekonomiczny?

Wysoki poziom imigracji wspierał wskaźniki makroekonomiczne do 2024/25 r., ale zwiększył presję na mieszkalnictwo, opiekę zdrowotną i infrastrukturę. Ottawa niedawno dokonała rewizji swoich celów, szczególnie dla kategorii osób tymczasowo przebywających w kraju (studenci, pracownicy tymczasowi), aby ograniczyć tempo wzrostu. Analitycy ostrzegają, że zbyt gwałtowne spowolnienie może mieć negatywne skutki uboczne dla rynków pracy, finansów szkolnictwa wyższego oraz branż silnie uzależnionych od pracowników tymczasowych. Decydenci poszukują zatem rozwiązania, które zwiększy integrację i zdolność absorpcyjną bez nadmiernego osłabiania podaży na rynku pracy.

Z punktu widzenia produktywności kluczowe jest podniesienie jakości dopasowania umiejętności, przyspieszenie procesów uznawania kwalifikacji i promowanie szerszej dystrybucji do obszarów, w których niedobory są największe (np. budownictwo, pielęgniarstwo, opieka medyczna, inżynieria). To może przekształcić imigrację z „dźwigni ilości” w „dźwignię jakości i produktywności”.

Nadaje się do:

• Wyrównanie na temat niedoboru wykwalifikowanych pracowników - dylemat etyczny w braku wykwalifikowanych pracowników (Brain Drain): kto płaci cenę?

Jak duża jest presja na system opieki zdrowotnej i jakie są środki zaradcze?

Liczba lekarzy przypadająca na mieszkańca Kanady jest niższa niż w krajach OECD; podstawowa opieka zdrowotna ma się fatalnie. Ministerstwa zdrowia i stowarzyszenia zawodowe zgłaszają deficyt 22 000–23 000 lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej; coroczna rekrutacja nie wystarcza, aby pokryć niedobór. Sytuacja ta pogłębia niedobory podaży, wydłuża czas oczekiwania i pogłębia dysproporcje regionalne (wiejskie i miejskie), zwłaszcza w obliczu rosnącego zapotrzebowania na usługi ze względu na starzenie się społeczeństwa.

Środki zaradcze obejmują:

• Rozszerzenie liczby miejsc na studiach i stażach w zakresie medycyny ogólnej.
• Reforma wynagrodzeń i struktur praktyki oraz redukcja biurokracji w celu zwiększenia atrakcyjności i potencjału.
• Uznanie i integracja lekarzy kształconych za granicą (jeśli spełnione są standardy jakości), w razie potrzeby z regionalnymi zachętami do zatrudnienia.
• Wykorzystanie opieki zespołowej, telemedycyny i delegowanie zadań pielęgniarkom w celu lepszego wykorzystania ograniczonego czasu lekarzy.

Niedobór opieki zdrowotnej ma znaczenie nie tylko społeczne, ale i ekonomiczne: brak opieki zmniejsza podaż pracy (choroby, opieka), obniża produktywność i zwiększa wydatki rządowe – ma zarówno skutki cykliczne, jak i strukturalne.

W jaki sposób Kanada radzi sobie z ryzykiem klimatycznym i adaptacyjnym pod względem ekonomicznym?

Ryzyka klimatyczne – pożary lasów, powodzie, susze – wpływają na infrastrukturę, ubezpieczalność, zdolności produkcyjne (np. leśnictwo, rolnictwo, energetyka), koszty opieki zdrowotnej i mieszkalnictwo. Kanada sfinalizowała swoją pierwszą Narodową Strategię Adaptacyjną (NAS) w 2023 r., której towarzyszy wieloletni federalny plan działania z celami, wskaźnikami i instrumentami finansowania (w tym DMAF, lokalne inicjatywy adaptacyjne, plany przyszłości odporne na pożary lasów, nowoczesne mapy powodzi oraz środki promujące odporność społeczności rdzennych). OECD zaleca przyspieszenie inwestycji, ulgi dla gmin/prowincji o niskich wymaganiach aplikacyjnych oraz stosowanie standardów (budownictwo, użytkowanie gruntów) w kontekście przyszłych zagrożeń klimatycznych. Podejście PPP może zmniejszyć ryzyko dla przedsiębiorstw sektora prywatnego; w niektórych przypadkach niezbędne jest publiczne dostarczanie dóbr publicznych.

Równolegle wdrażane są polityki redukcji emisji (NDC, przepisy dotyczące zerowej emisji netto, opłaty za emisję dwutlenku węgla z niedawnymi zmianami). W 2025 roku wprowadzono zmiany w opłacie paliwowej dla konsumentów; programy branżowe (OBPS) pozostają w mocy jako zachęta do redukcji emisji. Polityka klimatyczna i polityka adaptacyjna muszą być spójne, aby zwiększyć pewność inwestycji i ograniczyć koszty ścieżki rozwoju.

Jak duże banki, ośrodki analityczne i urzędy statystyczne oceniają sytuację w roku 2025?

• RBC, TD i S&P odnotowują wzrost poniżej trendu, rosnące bezrobocie, obciążenia taryfowe i strukturalne osłabienie produktywności. W ujęciu prowincjonalnym, Ontario/Québec jest szczególnie narażone w sektorze produkcji i handlu, podczas gdy prowincje surowcowe mają bufory fiskalne, ale pozostają cyklicznie zmienne.
• OECD przewiduje słaby wzrost w latach 2025–2026 i wzywa do przyjęcia ścieżek strukturalnej produktywności (inwestycje, innowacje, wewnętrzne bariery handlowe) oraz ostrożnej polityki pieniężnej.
• Dane Statistics Canada i dane handlowe wskazują na spadek zatrudnienia i eksportu w 2025 roku, przy czym początkowo konsumpcja będzie bardziej odporna, a następnie nastąpi spowolnienie. Stopa bezrobocia utrzymuje się na poziomie 7%, a bezrobocie wśród młodzieży jest powyżej średniej.
• Bank Kanady dokumentuje dylemat związany z taryfami: spadek wzrostu gospodarczego w II kwartale, chwilowo wyższa inflacja bazowa, ostrożne obniżki stóp procentowych w odpowiedzi na osłabienie i słabnące środki zaradcze.

Gdzie występują największe bezpośrednie zagrożenia?

• Ciągła lub ponowna eskalacja taryf, która dodatkowo obciąża klimat eksportowy i inwestycyjny.
• Utrzymujący się niski poziom produktywności połączony z niechęcią do inwestycji – długoterminowe realne ryzyko związane z płacami i usługami.
• Sektor mieszkaniowy stoi w miejscu, ponieważ finansowanie, potencjał, obciążenia podatkowe i procesy zatwierdzania uniemożliwiają szybką rozbudowę — co skutkuje negatywnym sprzężeniem zwrotnym w zakresie mobilności, produktywności i spójności społecznej.
• Orientacja wydatków fiskalnych bez kotwic fiskalnych – rosnące wydatki odsetkowe ograniczają pole manewru, prowincje są pod presją demograficzną/służby zdrowia.
• Problemy w systemie opieki zdrowotnej pogłębiają niedobory siły roboczej i koszty społeczne, zmniejszając atrakcyjność lokalizacji.

A jakie są największe możliwości w średnim i długim terminie?

• Budownictwo mieszkaniowe jako dźwignia produktywności i czynnik społeczny: Standaryzacja, industrializacja (modułowa), skoordynowane zamówienia masowe (BCH), zharmonizowane przepisy budowlane i strategie ukierunkowane na wykwalifikowaną siłę roboczą mogą zniwelować krzywe kosztów i czasu.
• Agenda na rzecz produktywności: konkurencja, reforma podatkowa i amortyzacji, ofensywa technologiczna i kapitałowa, redukcja wewnętrznych barier handlowych – zwłaszcza w sektorach o niskiej produktywności, takich jak budownictwo.
• Strategia dotycząca zasobów: LNG, minerały krytyczne, rafinacja, CCUS – pod warunkiem modernizacji infrastruktury planowania, wydawania pozwoleń i eksportu oraz wiarygodnego zintegrowania celów klimatycznych.
• Adaptacja do zmian klimatu jako składka ubezpieczeniowa dla wzrostu gospodarczego: odporna infrastruktura ogranicza straty gospodarcze i zwiększa atrakcyjność kapitału i pracy.
• Inteligentna migracja i umiejętności: imigracja osób o wyższych kwalifikacjach, przyspieszone uznawanie, dopasowywanie w sektorach deficytowych – od efektu ilościowego po efekt produktywności.

Jakie konkretne środki Kanada podjęła ostatnio, aby temu przeciwdziałać?

• Polityka pieniężna: obniżka stóp procentowych do 2,5%, ostrożne perspektywy; Bank Kanady podkreśla cel 2%, elastyczną symetrię, kompleksowy monitoring rynku pracy.
• Mieszkalnictwo: Plan mieszkaniowy Kanady, wdrożenie NHS, fundusze technologiczne, modułowe mieszkania na wynajem, katalog projektów, program Build Canada Homes (25 miliardów pożyczek/1 miliard kapitału własnego), podejście antydyskryminacyjne i uwzględniające prawa.
• Handel: Kalibracja i częściowe zniesienie ceł kontrujących w celu ograniczenia inflacji; wysiłki dyplomatyczne mające na celu deeskalację sytuacji; środki ochronne dla dotkniętych sektorów i regionów.
• Produktywność/Innowacje: Kredyty inwestycyjne dla sektorów zielonych (w kontekście odpowiedzi IRA), apele i programy mające na celu wzmocnienie konkurencyjności, wdrażanie technologii i integrację rynku wewnętrznego (zalecenia OECD).
• Polityka fiskalna: Przesunięcie akcentów na mieszkalnictwo i programy socjalne, ale pod rosnącą presją określenia punktów odniesienia dla polityki fiskalnej i dyscypliny wydatkowej; monitorowanie za pośrednictwem „Monitora fiskalnego”.
• Klimat/Adaptacja: Krajowa Strategia Adaptacyjna i Plan Działań z wielomiliardowymi funduszami (DMAF), inicjatywy lokalne, mapowanie powodzi, programy zapobiegania pożarom lasów; regularna ocena i plany dwustronne.

Jakie są różnice w oddziaływaniu regionalnym?

Ontario i Quebec ponoszą znaczną część wstrząsów handlowych ze względu na powiązania przemysłowe i eksportowe ze Stanami Zjednoczonymi; presja na rynku pracy jest tam również bardziej odczuwalna. RBC opisuje zakłócenia w produkcji w przemyśle samochodowym, rosnącą liczbę niespłacanych kredytów hipotecznych i pożyczek w okresach słabszego rynku pracy oraz spadającą sprzedaż nieruchomości pomimo obniżek stóp procentowych. W Manitobie zagrożenia klimatyczne (pożary, susze) wpływają również na rolnictwo i przedsiębiorstwa użyteczności publicznej. Prowincje surowcowe (Alberta, Saskatchewan, Nowa Fundlandia i Labrador) charakteryzują się wyższym poziomem produktywności, ale są narażone na cykliczne wahania cen surowców. Regiony atlantyckie i terytorialne są czasami bardziej dotknięte niedoborami wykwalifikowanej siły roboczej i opieki zdrowotnej.

Czy widać oznaki złagodzenia sytuacji w niektórych obszarach?

Inflacja w 2025 roku w niektórych regionach była bliska lub niższa niż 2%, co dało polityce pieniężnej pole manewru. Niektóre agregaty konsumpcyjne radziły sobie lepiej niż oczekiwano na początku roku; następnie uległy spowolnieniu. Poszczególne wskaźniki wskazują na potencjał ożywienia gospodarczego, jeśli spór handlowy się uspokoi. Niemniej jednak, ogólny wzrost gospodarczy pozostaje poniżej trendu i jest słaby w przeliczeniu na mieszkańca; bezrobocie utrzymuje się na poziomie bliskim 7%, a produktywność nie wykazuje oznak poprawy. Koszty mieszkań nadal spadają – szybki powrót do „normalnej” dostępności jest mało prawdopodobny, chyba że wskaźniki ukończenia studiów znacząco wzrosną.

Jakie priorytety są konieczne, aby przeciwdziałania były skuteczne?

1. Stabilne warunki ramowe dla handlu zagranicznego, stabilizujące relacje eksportowe, inwestycyjne i zatrudnienia. Nawet częściowa deeskalacja zmniejsza niepewność i wspiera nakłady inwestycyjne.
2. Potrzebny jest spójny program na rzecz produktywności – reforma podatków i amortyzacji, wzmożona konkurencja, usunięcie barier wewnętrznych oraz inicjatywy technologiczne i cyfrowe skoncentrowane na sektorach o niskiej produktywności, takich jak budownictwo. Bez większego kapitału na mieszkańca, lepszych zachęt i upowszechnienia nowych metod, luka pozostanie.
3. Zwiększanie skali budownictwa mieszkaniowego jako projektu przemysłowego – standaryzacja, prefabrykacja, zamówienia hurtowe (BCH), harmonizacja przepisów, szybsze procedury, wzrost wykwalifikowanej siły roboczej oraz reformy podatkowe/opłatowe w celu osiągnięcia docelowych kosztów i wykorzystania łańcuchów produkcyjnych.
4. Ponowna priorytetyzacja i zakotwiczenia fiskalne – priorytetyzacja działań zwiększających produktywność i odporność społeczną (mieszkalnictwo, adaptacja, umiejętności), przy jednoczesnym utrzymaniu pod kontrolą tempa wzrostu wydatków konsumpcyjnych i zrównoważonego poziomu obciążeń odsetkowych.
5. Zwiększanie potencjału systemu opieki zdrowotnej – ścieżki szkoleniowe, praktyki uznawania kwalifikacji, opieka zespołowa i zmniejszanie obciążeń administracyjnych; w szczególności podstawowa opieka zdrowotna jest kluczowym czynnikiem wpływającym na zatrudnialność i spójność społeczną.
6. Infrastruktura odporna na zmiany klimatu – od zarządzania pożarami lasów i ochrony przeciwpowodziowej po standardy budowlane i użytkowania gruntów. Adaptacja łagodzi wstrząsy gospodarcze i poprawia atrakcyjność lokalizacji.

Jaką rolę odgrywa polityka przemysłowa – na przykład w sektorach zielonych?

Ulgi podatkowe na inwestycje (ITC) w czyste technologie, wodór, CCUS, minerały krytyczne i produkcję mają na celu zniwelowanie luki inwestycyjnej i budowanie łańcuchów wartości – między innymi w odpowiedzi na amerykańską ustawę o redukcji inflacji (Inflation Reduction Act). OECD dostrzega w tym potencjał, ale ostrzega przed jakością wdrażania, precyzją i stabilnością finansową. Kluczowymi czynnikami są przyspieszone zatwierdzanie, infrastruktura sieciowa, wykwalifikowana siła robocza i popyt rynkowy. Polityka przemysłowa bardziej zorientowana na produktywność powinna również promować dyfuzję, a nie tylko projekty flagowe.

Co mogą zrobić prowincje i gminy, aby wzmocnić inicjatywy federalne?

• Zharmonizować przepisy budowlane i zasady planowania, szeroko udostępnić dopuszczalne gęstości zabudowy, przekształcenia i plany standardowe; zmniejszyć bariery na rynku wewnętrznym.
• Przetestuj cyfrowe zatwierdzenia (w jednym miejscu), wiążące terminy i elementy „milczenie oznacza zgodę”.
• Przeanalizuj opłaty budowlane i powiąż je z efektywnością i celami społecznymi; spraw, aby struktura opłat była bardziej przejrzysta i oparta na wynikach.
• Koordynacja procesu kompletowania zamówień z BCH/CMHC w celu zapewnienia przewidywalnego wykorzystania prefabrykatów.
• Zwiększenie potencjału regionalnego w zakresie ochrony zdrowia i edukacji w celu zagwarantowania produktywnej integracji imigrantów.
• Obowiązkowe uwzględnianie lokalnych map ryzyka klimatycznego w planowaniu i standardach rozwoju obszarów miejskich.

Jak realistyczna jest zauważalna zmiana do roku 2027?

Prawdziwa odbudowa wymaga równoległego postępu w handlu/zagrożeniach bezpieczeństwa, produkcji mieszkań, reformach produktywności, priorytetyzacji polityki fiskalnej i zwiększeniu potencjału opieki zdrowotnej. Bank Kanady (BoC) przewiduje stopniowe ożywienie gospodarcze do 2027 r. (możliwy wzrost do ok. 1,8%) w scenariuszu deeskalacji, podczas gdy scenariusz eskalacji sygnalizuje recesję i tymczasowo wyższą inflację. Jednak bez zwiększenia produktywności wzrost per capita pozostanie na stabilnym poziomie – nawet przy łagodzeniu polityki handlowej.

Największa dźwignia leży w:

• szybkie skalowanie procesów produkcyjnego budownictwa mieszkaniowego (modułowość, standaryzacja),
• konsekwentne usuwanie barier dla wzrostu i inwestycji,
• wyraźna kotwica fiskalna, która chroni przyszłe obszary inwestycyjne,
• planowanie polityki handlowej,
• i ofensywę prozdrowotną, która ma na celu zatrzymanie i aktywizację pracowników.

Krótki przegląd: Jakie mogą być „wczesne sygnały” świadczące o tym, że Kanada jest na dobrej drodze?

• Silny, stały wzrost liczby zatwierdzonych i rozpoczętych projektów w kategoriach standardowych/modułowych, skrócenie czasu budowy oraz mierzalne obniżenie kosztów w porównaniu z tradycyjnymi metodami.
• Ożywienie inwestycji niemieszkaniowych, zwłaszcza w maszyny/urządzenia i dobra materialne zwiększające produktywność; wzrost intensywności kapitału na pracownika.
• Poprawa wskaźników produktywności w budownictwie i wybranych usługach; zmniejszenie różnic w porównaniu do wskaźników amerykańskich.
• Tendencje deeskalacyjne w handlu (zmniejszenie rozrzutu taryf, niezawodne zwolnienia, przewidywalność przestrzegania postanowień USMCA).
• Stabilne wytyczne fiskalne, kładące nacisk na mieszkalnictwo, adaptację, innowacyjność i umiejętności, przy jednoczesnej kontroli obciążenia odsetkami.
• Zwiększony przepływ szkoleń/rezydentur medycznych, szybsze uznawanie kwalifikacji międzynarodowych, zespoły wsparcia w opiece podstawowej.

Jakie są największe problemy i w jaki sposób Kanada sobie z nimi radzi?

Największymi wyzwaniami są strukturalnie niska produktywność przy spadającym majątku na mieszkańca, utrzymujący się kryzys dostępności mieszkań, borykający się z problemami rynek pracy z rosnącym bezrobociem, problemy gospodarcze i związane z planowaniem spowodowane konfliktem handlowym z USA, napięcia fiskalne oraz trudności w zakresie opieki zdrowotnej i adaptacji do zmian klimatu. Kanada stawia czoła tym wyzwaniom, realizując wielotorową strategię: ostrożne luzowanie polityki pieniężnej, szeroko zakrojony program mieszkaniowy z naciskiem na technologie i standaryzację (w tym program „Build Canada Homes”), zachęty inwestycyjne i innowacyjne, dopracowanie migracji i umiejętności, krajowa strategia adaptacyjna oraz działania mające na celu ograniczenie ryzyka związanego z polityką handlową. Sukces zależy od znacznego przyspieszenia produktywności i budownictwa mieszkaniowego oraz skoncentrowania środków fiskalnych na tych przyszłych dźwigniach. Jeśli to się powiedzie, Kanada będzie mogła – pomimo zewnętrznych przeciwności – powrócić na ścieżkę bardziej dynamicznego, inkluzywnego wzrostu gospodarczego.

☑️Naszym językiem biznesowym jest angielski lub niemiecki

☑️ NOWOŚĆ: Korespondencja w Twoim języku narodowym!

Konrad Wolfenstein

Chętnie będę służyć Tobie i mojemu zespołowi jako osobisty doradca.

Możesz się ze mną skontaktować wypełniając formularz kontaktowy lub po prostu dzwoniąc pod numer +49 89 89 674 804 (Monachium) . Mój adres e-mail to: wolfenstein ∂ xpert.digital

Nie mogę się doczekać naszego wspólnego projektu.

☑️ Wsparcie MŚP w zakresie strategii, doradztwa, planowania i wdrażania

☑️ Stworzenie lub dostosowanie strategii cyfrowej i cyfryzacji

☑️Rozbudowa i optymalizacja procesów sprzedaży międzynarodowej

☑️ Globalne i cyfrowe platformy handlowe B2B

☑️ Pionierski rozwój biznesu / marketing / PR / targi

Platformy handlowe B2B - Planowanie strategiczne i wsparcie z Xpert.Digital - Zdjęcie: Xpert.Digital

Platformy handlowe typu business-to-business (B2B) stały się kluczową częścią dynamiki handlu światowego, a tym samym siłą napędową eksportu i światowego rozwoju gospodarczego. Platformy te oferują znaczne korzyści firmom każdej wielkości, w szczególności MŚP – małym i średnim przedsiębiorstwom – które często są uważane za kręgosłup niemieckiej gospodarki. W świecie, w którym technologie cyfrowe zyskują coraz większe znaczenie, zdolność do adaptacji i integracji ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia sukcesu w globalnej konkurencji.

Więcej na ten temat tutaj:

• Platformy transakcyjne typu business-to-business (B2B).