Rezerwa Federalna USA | Kiedy mgła brakujących danych spotyka się z siłą polityki: Trzecia z rzędu obniżka stóp procentowych

Ogólnie rzecz biorąc, rok 2025 będzie rokiem boomu na złoto, któremu towarzyszyć będzie osłabienie dolara.

Rezerwa Federalna USA przeszła do historii – ale w okolicznościach, które trudno uznać za bardziej tragiczne. Dokonując trzeciej z rzędu obniżki stóp procentowych, obecnie do poziomu między 3,50 a 3,75%, Fed próbuje zapobiec zbliżającej się recesji, jednocześnie działając praktycznie po omacku. 43-dniowe zawieszenie działalności rządu pozostawiło ogromną lukę w danych, uniemożliwiając bankom centralnym uzyskanie jasnego obrazu inflacji i rynku pracy. Brak danych to jednak tylko część problemu: za prezydentury Donalda Trumpa presja polityczna na tę rzekomo niezależną instytucję osiągnęła nowy, alarmujący poziom.

Uwięziony między schłodzeniem rynku pracy, które niebezpiecznie przypomina lata kryzysu, a sztucznie napędzaną inflacją za pomocą ceł, Fed stoi przed krytycznym wyzwaniem. Wewnętrzne spory w Komitecie Polityki Pieniężnej odzwierciedlają niepewność zewnętrzną: czy luzowanie polityki pieniężnej uratuje rynek nieruchomości, czy przyspieszy inflację?

Poniższa analiza rzuca światło na złożone tło tej decyzji, wpływ „trumponomiki” na globalną architekturę finansową oraz bezpośrednie konsekwencje dla Europy, ceny złota i światowej gospodarki. Pokazuje, dlaczego rok 2026 zadecyduje nie tylko o przyszłości dolara, ale także o niezależności najpotężniejszego banku centralnego świata.

Czerwony alert w USA: Rynek pracy się załamuje, ale inflacja pozostaje wysoka – czy stagflacja jest nieuchronna?

Rezerwa Federalna USA ponownie obniżyła swoją referencyjną stopę procentową 10 grudnia 2025 r., zawężając przedział docelowy do 3,50–3,75%. Ta trzecia z rzędu obniżka stóp procentowych stanowi punkt zwrotny w amerykańskiej polityce pieniężnej, ale odbywa się w warunkach praktycznie bezprecedensowych w historii nowoczesnego systemu bankowości centralnej. 43-dniowe zawieszenie działalności rządu, od października do listopada, stworzyło lukę w danych, która stanowi poważne wyzwanie nawet dla doświadczonych decydentów w dziedzinie polityki pieniężnej. Jednocześnie prezydent Donald Trump z zaciekłością nasila presję na bank centralny, wystawiając niezależność instytucjonalną Fed na bezprecedensową próbę.

Podziały w komisji: dylemat między utratą miejsc pracy a inflacją

Decyzja o obniżce stóp procentowych zapadła w podzielonym komitecie polityki pieniężnej. Trzech członków odstąpiło od głosowania większości: Stephen Miran opowiedział się za bardziej agresywną obniżką o 50 punktów bazowych, podczas gdy dwóch jego kolegów głosowało za utrzymaniem stóp bez zmian. Ta różnica zdań ujawnia fundamentalny dylemat, przed którym stoi bank centralny. Z jednej strony mamy rynek pracy, który od miesięcy sygnalizuje słabość. Stopa bezrobocia wzrosła we wrześniu do 4,4%, a według niektórych szacunków nawet do 4,44%. Liczba ogłoszonych zwolnień grupowych osiągnęła jeden z najwyższych poziomów od rozpoczęcia pomiarów w 2006 roku, wynosząc 39 006 przypadków w październiku. Dopiero w kryzysowych latach 2008, 2009, 2020 i maju 2025 roku liczby te były jeszcze bardziej alarmujące.

Z drugiej strony, inflacja utrzymuje się uporczywie powyżej celu wynoszącego dwa procent. Inflacja bazowa we wrześniu wyniosła 2,8 procent, podczas gdy inflacja ogólna osiągnęła trzy procent. Sytuacja ta jest tym bardziej niepokojąca, że ​​ma miejsce w kontekście szeroko zakrojonej polityki celnej. Trump nałożył cła karne w wysokości 20 procent na import z UE i 34 procent na towary z Chin. Ekonomiści ostrzegają, że te środki mogą podnieść inflację o dodatkowe 0,8 punktu procentowego w 2025 roku. Fed wpada zatem w klasyczną pułapkę inflacyjną: dalsze obniżanie stóp procentowych grozi przyspieszeniem inflacji. Podwyższanie stóp procentowych lub pozostawianie ich na obecnym poziomie grozi dalszym pogorszeniem sytuacji na rynku pracy.

Ucieczka w ciemność danych i zwodnicze reakcje rynku

Dane dostępne na potrzeby decyzji w sprawie stóp procentowych były wyjątkowo skąpe. Z powodu zamknięcia banku centralnego brakowało pełnych danych o inflacji i zatrudnieniu za październik. Dane za listopad będą dostępne dopiero na kolejnym posiedzeniu Fed. Publikacja cen hurtowych również została przesunięta na połowę stycznia 2026 roku. Decydenci w dziedzinie polityki pieniężnej musieli zatem w większym niż zwykle stopniu polegać na szacunkach instytucji prywatnych i własnych badaniach. Goldman Sachs połączył wcześniej opublikowane czynniki sezonowe z danymi na poziomie stanowym, aby uzyskać choćby przybliżony obraz liczby wniosków o zasiłek dla bezrobotnych. Ta metodologiczna improwizacja podkreśla trudność oceny polityki pieniężnej.

Rynki początkowo zareagowały pozytywnie na obniżkę stóp procentowych. Główne indeksy Wall Street wzrosły o 0,5–1,2%. Indeks dolara kontynuował spadki, tracąc ponad pół punktu procentowego. Złoto, które tradycyjnie korzysta na niskich stopach procentowych, zyskało pół punktu procentowego i zbliżyło się do 4235 dolarów za uncję. Reakcje te maskują jednak ukryte napięcia. Euro umocniło się już o około dwanaście procent w stosunku do dolara w ciągu 2025 roku, co stanowi poważne obciążenie dla europejskich eksporterów. Chociaż dalsze osłabienie dolara może poprawić konkurencyjność gospodarki USA w krótkim okresie, jednocześnie podniosłoby ceny towarów importowanych, a tym samym dodatkowo napędziłoby inflację.

Fed oczekuje obecnie znacznie silniejszego wzrostu w 2026 roku niż prognozował we wrześniu. Bank centralny przewiduje obecnie wzrost o 2,3%, w porównaniu z 1,8% trzy miesiące wcześniej. Na bieżący rok Fed nieznacznie zrewidował swoje oczekiwania w górę do 1,7%. Ten optymizm wydaje się na pierwszy rzut oka zaskakujący, ale częściowo można go wytłumaczyć przewidywanymi ogromnymi wydatkami rządowymi. Niemiecki instytut badań ekonomicznych KfW przewiduje, że wydatki zaplanowane na 2025 rok zostaną zrealizowane dopiero w 2026 roku, co powinno zapewnić silny impuls.

Prognoza inflacji Fed na 2026 rok została zaskakująco obniżona z 2,6 do 2,4%, pomimo protekcjonistycznej polityki celnej. Na 2025 rok bank centralny przewiduje obecnie 2,9% zamiast 3,0%. Ta niewielka korekta w dół może być technicznie uzasadniona, ale potencjalnie pomija opóźnione skutki polityki handlowej. Ekonomiści, tacy jak Thomas Gitzel z VP Bank, ostrzegają już, że cła będą miały większy wpływ na kształtowanie się cen niż wcześniej zakładano. Inflacja wywołana cłami zazwyczaj narasta powoli przez kilka miesięcy i oczekuje się, że stanie się bardziej zauważalna latem.

Polityczne przepychanki i kryzys na rynku nieruchomości

Presja polityczna na Fed osiąga nowy poziom. W ostatnich miesiącach Trump wielokrotnie publicznie atakował prezesa Fed, Jerome'a ​​Powella, nazywając go „Jerome'em za późno” i „złym człowiekiem”. Jego motywacja jest jasna: prezydent chce pobudzić rynek nieruchomości, aby rozwiać obawy dotyczące ogólnej dostępności mieszkań przed kluczowymi wyborami uzupełniającymi w 2026 roku. Oprocentowanie kredytów hipotecznych utrzymuje się powyżej sześciu procent od końca 2022 roku, znacznie powyżej dwóch do trzech procent odnotowanych podczas pandemii COVID-19. Wiele gospodarstw domowych, które zaciągnęły wówczas tanie kredyty długoterminowe, nie chce teraz refinansować ich na kwotę ponad dwukrotnie wyższą od pierwotnej.

Amerykański rynek nieruchomości znajduje się w kryzysie strukturalnym. Mediana ceny nowego domu przekroczyła 400 000 dolarów w 2021 roku i od tego czasu stale rośnie. Przewiduje się, że średnie oprocentowanie 30-letnich kredytów hipotecznych osiągnie 6,18% w 2026 roku i spadnie jedynie do 5,88% w 2027 roku. To umiarkowane luzowanie polityki pieniężnej następuje pomimo oczekiwań rynku na dalsze obniżki stóp procentowych przez Fed. Według Krajowego Stowarzyszenia Pośredników w Obrocie Nieruchomościami (National Association of Realtors), osoby kupujące po raz pierwszy stanowią obecnie zaledwie 21% rynku, co jest najniższym wynikiem w historii. Popyt na mieszkania jest hamowany przez niską dostępność, wysokie ceny, rosnące oprocentowanie kredytów hipotecznych i rosnące obawy o bezrobocie.

Perspektywy dla rynku nieruchomości pozostają stonowane. Eksperci spodziewają się wzrostu cen o zaledwie 1,4% do 2026 roku, zgodnie z indeksem S&P CoreLogic Case-Shiller Composite Index dla 20 obszarów metropolitalnych. Byłby to najniższy roczny wzrost od 2011 roku. Obniżki stóp procentowych wprowadzone przez Fed nie będą zatem w stanie wywołać boomu mieszkaniowego, na który liczył Trump. Ceny są już zbyt wysokie, podaż niedrogich mieszkań na poziomie podstawowym jest zbyt ograniczona, a sytuacja na rynku pracy pozostaje zbyt niepewna. Przewiduje się, że sprzedaż istniejących nieruchomości utrzyma się na stabilnym poziomie rocznym od 4,1 do 4,2 miliona jednostek w nadchodzących kwartałach, znacznie poniżej szczytu 6,6 miliona z początku 2021 roku.

Przyszłość Fed: Lojalność kontra niezależność

Kadencja Jerome'a ​​Powella kończy się w maju 2026 roku. Trump zapowiedział, że nominuje następcę na początku 2026 roku. Kevin Hassett, główny doradca ekonomiczny Trumpa i szef Narodowej Rady Ekonomicznej, jest uważany za obiecującego kandydata. Hassett, który pełnił już funkcję przewodniczącego Rady Doradców Ekonomicznych w latach 2017-2019 w pierwszej kadencji Trumpa, jest uważany za lojalnego zwolennika prezydenta. Choć publicznie opowiada się za niezależnością Rezerwy Federalnej, uważa, że ​​ryzyko związane z nadmiernie restrykcyjną polityką pieniężną przeważa nad niebezpieczeństwem rosnącej inflacji. Eksperci, tacy jak Joe Kalish z Ned Davis Research, ostrzegają, że Hassett, jako członek gabinetu Trumpa, byłby najgorszym wyborem pod względem niezależności Rezerwy Federalnej.

Perspektywa zdominowanej przez Trumpa Rezerwy Federalnej już rzuca cień. Ekonomiści, tacy jak Georg von Wallwitz z Eyb & Wallwitz, są przekonani, że Fed pod wodzą Hassetta obrałby agresywną, sprzyjającą wzrostowi politykę. Stephen Miran, najnowszy członek zarządu Rezerwy Federalnej, już teraz opowiada się za znacznymi obniżkami stóp procentowych, w pełni zgadzając się ze stanowiskiem Trumpa. Prezydent nominował Mirana we wrześniu po niespodziewanej rezygnacji gubernator Adriany Kugler. Z Hassettem u steru i innymi lojalnymi nominacjami w siedmioosobowej radzie gubernatorów, Trump mógłby skutecznie kontrolować politykę pieniężną od połowy 2026 roku.

Rynki finansowe już uwzględniają ten rozwój sytuacji. Dolar gwałtownie zareagował na rosnące prawdopodobieństwo nominacji Hassetta, tracąc 0,3% wobec euro. Rentowność dziesięcioletnich amerykańskich obligacji skarbowych nieznacznie spadła do 4,07%. Jednak w perspektywie długoterminowej pojawiają się poważne zagrożenia. Ekonomista Commerzbanku, Jörg Krämer, przewiduje, że średnia stopa inflacji w USA w ciągu najbliższych dziesięciu lat będzie znacznie wyższa niż cel banku centralnego wynoszący dwa procent, ze względu na słabnącą niezależność Fed. ZEW (Centrum Europejskich Badań Ekonomicznych) prognozuje stopy inflacji na poziomie 3,2% i 3,1% odpowiednio do 2025 i 2026 roku, co znacznie przekracza cel Fed. Nawet na 2027 rok oczekiwania na poziomie 2,9% sugerują utrzymującą się presję na spadek poziomu cen w USA.

Ryzyko instytucjonalne jest znaczne. Niezależność Rezerwy Federalnej (Fed) jest uważana za niemal świętą od czasu masowych interwencji prezydenta Richarda Nixona w latach 70. XX wieku. Ma ona kluczowe znaczenie dla statusu dolara jako światowej waluty rezerwowej i atrakcyjności amerykańskich obligacji skarbowych jako bezpiecznej przystani. Poprzez swoje powtarzające się ataki na Rezerwę Federalną (Fed), Trump podważa zaufanie inwestorów do wiarygodności i niezależności banku centralnego. Może to doprowadzić do znacznych turbulencji na rynkach światowych i uniemożliwić Stanom Zjednoczonym refinansowanie ich ogromnego, 35 bilionów dolarów długu publicznego za pośrednictwem rynków kapitałowych. Stabilność globalnego systemu finansowego jest zagrożona.

Góra długów, uzależnienie od sztucznej inteligencji i widmo stagflacji

Warunki fiskalne pogłębiają ten dylemat. Płatności odsetkowe od amerykańskiego długu publicznego wyniosły około 1,126 biliona dolarów w 2024 roku, w porównaniu z 875 miliardami dolarów w roku poprzednim. Przewiduje się, że roczne koszty obsługi długu osiągną prawie 1 bilion dolarów do 2025 roku. Średnie oprocentowanie niespłaconego długu publicznego wynosi obecnie około 3,20% i oczekuje się, że będzie stopniowo wzrastać do 4,50%, zgodnie z nominalnym wzrostem gospodarczym. Relacja długu do PKB, czyli stosunek płatności odsetkowych do całkowitych dochodów państwa, przekroczyła już 12% w 2023 roku. Symulacje wskazują, że do 2035 roku relacja ta może wzrosnąć do 22%, co będzie rekordowym poziomem dla USA.

Ten rozwój sytuacji drastycznie ogranicza pole manewru w polityce fiskalnej. Po odliczeniu obowiązkowych wydatków na ubezpieczenia społeczne, Medicare i Medicaid, rządowi USA pozostaje obecnie około 50% wydatków, czyli około 3,7 biliona dolarów. Po odjęciu odsetek, margines wydatków uznaniowych kurczy się do zaledwie 25% wszystkich wydatków, czyli 1,8 biliona dolarów. Prawie połowa tej kwoty to wydatki na obronę, które, biorąc pod uwagę sytuację geopolityczną, nie powinny zostać ograniczone, a wręcz przeciwnie – zwiększone. Polityka fiskalna stała się zatem w praktyce przestarzała jako sposób radzenia sobie z kryzysami gospodarczymi.

Wpływ amerykańskiej polityki stóp procentowych na amerykańską gospodarkę jest wieloaspektowy. Niższe stopy procentowe obniżają ceny kredytów dla firm i konsumentów, co może stymulować wydatki konsumpcyjne i inwestycje. W średnim okresie oprocentowanie kredytów hipotecznych, kredytów samochodowych, finansowania korporacyjnego i kart kredytowych spadnie. Może to pobudzić gospodarkę i stworzyć nowe miejsca pracy. Jednak ostatnie dane z rynku pracy sygnalizują spowolnienie. Większość firm praktycznie nie zatrudnia, a niewielu pracowników odchodzi z pracy. Rynek pracy jest zamrożony.

Prognozuje się, że gospodarka USA wzrośnie o prawie dwa procent do 2025 roku, co stawia ją w lepszej sytuacji niż gospodarkę niemiecką. Jednak ten wzrost jest w dużym stopniu zależny od boomu na sztuczną inteligencję. OpenAI, Google i inne firmy budują w całych Stanach Zjednoczonych ogromne centra danych dla swoich programów AI. Eksperci szacują, że ich inwestycje odpowiadały za połowę wzrostu gospodarczego USA w pierwszej połowie 2025 roku. Ta jednostronna zależność niesie ze sobą znaczne ryzyko. Jeśli boom na sztuczną inteligencję straci impet, gospodarka USA może szybko popaść w recesję.

Ryzyko stagflacji jest realne. Gospodarka USA może wejść w fazę słabego wzrostu połączonego z wysoką inflacją. W agresywnym scenariuszu obejmującym 60-procentowe cła na wszystkie towary chińskie, cła na towary z reszty świata oraz surowe ograniczenia imigracyjne, osłabienie handlu, spadek inwestycji i ogólny kryzys zaufania prawdopodobnie pogrążyłyby większość gospodarek na świecie w recesji. Jednak dla Stanów Zjednoczonych ta kombinacja miałaby bardziej prawdopodobne konsekwencje stagflacyjne. Wraz z pogarszaniem się perspektyw wzrostu, wolniejszemu wzrostowi będzie najprawdopodobniej towarzyszyć wyższa, a nie niższa inflacja.

Agresywny Trump mógłby spróbować wdrożyć szeroko zakrojone bodźce fiskalne, ale silniejszy popyt szybko napotkałby na pogarszającą się sytuację podażową gospodarki. Wzrost PKB prawdopodobnie początkowo gwałtownie spadłby z powodu ogromnych zakłóceń, zanim do 2026 roku otrzymałby wsparcie w postaci środków stymulujących. Negatywny wpływ podwyżek taryf celnych w USA na wzrost gospodarczy jest krótkotrwały i ustąpi do 2026 roku. Działania odwetowe ze strony partnerów handlowych mają jednak trwalsze skutki, obniżając wzrost gospodarczy o dodatkowe 0,6 punktu procentowego zarówno w 2025, jak i 2026 roku. Ogólnie rzecz biorąc, skutkuje to spadkiem wzrostu gospodarczego USA o prawie dwa punkty procentowe w 2025 roku.

Nasze amerykańskie doświadczenie w rozwoju biznesu, sprzedaży i marketingu – Zdjęcie: Xpert.Digital

Skupienie się na branży: B2B, digitalizacja (od AI do XR), inżynieria mechaniczna, logistyka, odnawialne źródła energii i przemysł

Więcej na ten temat tutaj:

• Centrum biznesowe Xpert

Centrum tematyczne z przemyśleniami i wiedzą specjalistyczną:

• Platforma wiedzy na temat globalnej i regionalnej gospodarki, innowacji i trendów branżowych
• Zbieranie analiz, impulsów i informacji ogólnych z obszarów, na których się skupiamy
• Miejsce, w którym można zdobyć wiedzę i informacje na temat bieżących wydarzeń w biznesie i technologii
• Centrum tematyczne dla firm, które chcą dowiedzieć się więcej o rynkach, cyfryzacji i innowacjach branżowych

Europa w uścisku amerykańskiej polityki handlowej i zmian walutowych

Wpływ na Unię Europejską jest znaczący, choć mniejszy niż w USA. Negatywne skutki konfliktu handlowego spowalniają wzrost gospodarczy w strefie euro. Konflikt handlowy oznacza mniejszy eksport do USA i zwiększoną konkurencję importową ze strony Chin. Chińscy eksporterzy, nie mogąc sprzedawać swoich towarów w USA, ostatnio znacząco obniżyli ceny eksportowe do strefy euro. Prowadzi to do presji deflacyjnej w Europie, a jednocześnie negatywnie wpływa na konkurencyjność europejskich firm.

Niemiecki eksport do USA spadł o 7,5% w 2025 roku, a do Chin – o 11,5%. Między styczniem a październikiem 2025 roku import wzrósł o 4,6% w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, podczas gdy eksport wzrósł jedynie o 1,1%. Handel z Chinami okazuje się szczególnie problematyczny. Niemiecki eksport gwałtownie spadł, podczas gdy import gwałtownie wzrósł. Deficyt handlowy Niemiec z Chinami w 2025 roku był 3,6 razy wyższy niż w 2020 roku, a w całej strefie euro podwoił się.

Europejski Bank Centralny (EBC) nie podąża śladem Rezerwy Federalnej w kwestii obniżek stóp procentowych. W przeciwieństwie do Rezerwy Federalnej, EBC kontynuował cykl obniżek stóp procentowych w pierwszej połowie 2025 roku, obniżając wszystkie trzy stopy procentowe o 0,25 punktu procentowego do poziomu 2,0% 5 czerwca 2025 roku. Była to czwarta obniżka stóp procentowych w tym roku. Między czerwcem 2024 a czerwcem 2025 roku EBC obniżył koszty kredytów o 200 punktów bazowych. Rynki oczekują, że stopy procentowe pozostaną stabilne w krótkim okresie, a pierwsza obniżka o 25 punktów bazowych może nastąpić w lipcu 2026 roku. Analitycy przewidują, że stopa depozytowa może spaść do około 2,0% do końca 2025 roku, a niektórzy eksperci uważają nawet, że możliwe jest obniżenie jej o 1,5%.

Euro doświadczyło znacznych wahań w 2025 roku, zyskując na wartości w stosunku do dolara o około dwanaście procent. Ta aprecjacja miała zróżnicowany wpływ na import i eksport. Import stał się tańszy, ponieważ za produkty zagraniczne ze strefy dolarowej w strefie euro trzeba było płacić mniej. Konsumenci mogą na tym znacznie skorzystać, jeśli aprecjacja euro będzie znacząca. Nawet import ropy naftowej i gazu z Bliskiego Wschodu często staje się tańszy, ponieważ jest fakturowany w dolarach. Z drugiej strony, firmy eksportowe tracą na konkurencyjności cenowej na rynku międzynarodowym. Przy tej samej cenie w euro, cena sprzedaży na rynku docelowym wzrosła, gdy została wyrażona w dolarach amerykańskich.

Dziesięcioprocentowa aprecjacja euro znacząco obniżyłaby inflację w ciągu trzech lat, przy czym największy wpływ wystąpiłby w pierwszym roku, kiedy tempo wzrostu cen byłoby o 0,6 punktu procentowego wolniejsze niż zwykle. EBC już przewiduje, że roczna stopa inflacji spadnie poniżej celu w 2026 roku, osiągając średnio 1,7%. Dalsza aprecjacja euro prawdopodobnie jeszcze bardziej obniżyłaby inflację i podważyłaby prognozowany powrót do celu w 2027 roku.

W 2026 roku w Niemczech rysują się pozytywne trendy. Oczekuje się, że produkt krajowy brutto (PKB) wzrośnie o 1,2–1,5%, napędzany rosnącymi wydatkami rządowymi. Skorzysta na tym również inne kraje UE. Oczekuje się, że inflacja ustabilizuje się na poziomie 1,7–2,0%, czyli poniżej lub na poziomie długoterminowego celu EBC wynoszącego 2%. Wynika to ze spadających cen energii i niższego wzrostu płac. Przewiduje się, że PKB w strefie euro wzrośnie o 1,4% w 2025 roku i 1,0–1,3% w 2026 roku. Oczekuje się, że ceny konsumpcyjne wzrosną o 2,1%.

Zmiany globalne: manewr wymijający Chin i trudna sytuacja gospodarek wschodzących

Wpływ na Chiny jest złożony. Chiny odpowiedziały na cła Trumpa własnymi cłami odwetowymi, co skłoniło Trumpa do dalszego ich podwyższenia. Ostatecznie stawka celna na chiński eksport do USA osiągnęła 145%, a stawka odwrotna 125%. Jednak Chiny szybko zdywersyfikowały swoich partnerów handlowych, aby zrekompensować utratę udziału w rynku amerykańskim. Afryka jest szczególnie w centrum uwagi: eksport do tego kraju wzrósł o 25% w 2025 roku, osiągając 122 miliardy dolarów, szybciej niż do innych regionów. Głównymi krajami docelowymi są Nigeria, Republika Południowej Afryki i Egipt.

Agresywna polityka Trumpa skłoniła wiele krajów do rozszerzenia współpracy gospodarczej i finansowej z Chinami. W obliczu amerykańskich ceł sięgających prawie 50%, Chiny coraz częściej poszukują alternatywnych partnerów handlowych i dostawców. Ta dynamika może na nowo zdefiniować globalne relacje handlowe. W ramach wstępnych porozumień ze Stanami Zjednoczonymi, Chiny ogłosiły wznowienie dostaw kluczowych surowców, a Stany Zjednoczone w zamian zobowiązały się nie blokować chińskim studentom wstępu na amerykańskie uniwersytety. Trump upoważnił również firmę Nvidia do eksportu swojego układu H200 AI do Chin w zamian za 25% tantiem na rzecz Stanów Zjednoczonych.

Globalny wpływ na kraje rozwijające się jest dramatyczny. Od marca 2022 r. obserwuje się ciągły odpływ kapitału z gospodarek rozwijających się i wschodzących, co oznacza, że ​​kapitał prywatny jest wycofywany i transferowany do bezpiecznych przystani w krajach Globalnej Północy, głównie do USA. Kraje rozwijające się musiały podjąć jeszcze bardziej drastyczne środki niż Rezerwa Federalna, aby utrzymać atrakcyjność inwestycyjną dla kapitału o zmiennym potencjale i zapobiec masowemu odpływowi kapitału. Rosnące koszty odsetek stanowią poważne obciążenie dla finansów publicznych krajów rozwijających się i pochłaniają ograniczone zasoby, których brakuje na rozwój i dobra publiczne.

Średnie oprocentowanie, jakie kraje rozwijające się zapłacą swoim oficjalnym wierzycielom od nowo wyemitowanego długu publicznego w 2024 roku, było najwyższe od 24 lat. Średnie oprocentowanie dla wierzycieli prywatnych było najwyższe od 17 lat. Łącznie kraje te zapłaciły rekordową kwotę 415 miliardów dolarów samych odsetek. W latach 2022-2024 kraje rozwijające się zapłaciły pożyczkodawcom łącznie o 741 miliardów dolarów więcej w postaci odsetek i rat kapitałowych niż otrzymały w postaci nowego finansowania.

Istnieją jednak oznaki poprawy. Podstawowe stopy procentowe są obniżane, a inwestorzy w obligacje zapewnili 80 miliardów dolarów nowego finansowania. Nie jest to jednak tanie finansowanie, ponieważ stopy procentowe sięgały już 10 procent, czyli mniej więcej dwa razy więcej niż przed 2020 rokiem. W 2024 roku wierzyciele zgodzili się na restrukturyzację 90 miliardów dolarów długu krajów rozwijających się, co ostatnio miało miejsce w 2010 roku. Obniżki stóp procentowych wprowadzone przez Fed mogłyby przynieść pewną ulgę, ale problemy strukturalne pozostają.

Klasy aktywów w centrum uwagi: wzrost cen złota i przewartościowane akcje

Rynki walutowe są wrażliwe na rozbieżne polityki stóp procentowych. Każde wprowadzenie ceł prawdopodobnie wzmocniłoby dolara, ponieważ zniwelowałoby ich wpływ na handel i gospodarkę. Różnice w stopach procentowych prawdopodobnie ponownie wspomogą dolara, więc prawdopodobnie utrzyma się on na silnej pozycji przez jakiś czas. Niepewność związana z polityką handlową była głównym powodem aprecjacji dolara podczas konfliktu handlowego w latach 2018-2019. Chińscy eksporterzy wykorzystali aprecjację dolara, aby obniżyć ceny. Każdy wzrost wartości dolara o jeden procent powodował, że eksporterzy obniżali ceny w dolarach amerykańskich o około trzy czwarte procenta.

Cena złota korzysta na obniżkach stóp procentowych i niepewności. Złoto nadal utrzymuje się w pobliżu rekordowych poziomów powyżej 4200 dolarów za uncję. Ponieważ złoto nie generuje odsetek, spadające stopy procentowe prowadzą do wzrostu popytu na złoto jako produkt inwestycyjny. Po obniżce stóp procentowych przez Fed inwestorzy chętniej inwestują w sztabki złota niż w obligacje, które po obniżce generują niższe odsetki. Słabszy dolar również wspiera cenę złota, ponieważ metal szlachetny jest przedmiotem obrotu w tej walucie. Jednocześnie obniżka stóp procentowych zmniejsza atrakcyjność obligacji i produktów rynku pieniężnego, ponieważ ich przewaga w rentowności nad złotem maleje.

Goldman Sachs, Bank of America i JP Morgan spodziewają się, że cena złota przekroczy w przyszłym roku poziom 5000 dolarów za uncję. Goldman Sachs i Bank of America przewidują, że do końca 2026 roku cena złota wyniesie około 5000 dolarów, a JP Morgan ustala cenę docelową na poziomie 5200 dolarów. Prognozy te opierają się na przewidywaniach dalszych obniżek stóp procentowych, masowych zakupów dokonywanych przez banki centralne oraz napiętej sytuacji geopolitycznej. Według Światowej Rady Złota (WRC), banki centralne zakupiły w 2022 roku 1136 ton złota o wartości około 70 miliardów dolarów, co stanowi rekordowy poziom. Szczególnie szybko rozwijające się gospodarki wschodzące, takie jak Chiny, Indie i Turcja, dynamicznie zwiększają swoje rezerwy złota.

Rynki obligacji były ostatnio bardzo zmienne. Ceny uwzględniały prawdopodobieństwo strategii politycznej Trumpa i jej potencjalny wpływ na inflację i stopy procentowe. Rynki obligacji skorygowały się w górę dzięki połączeniu silnego wzrostu, stabilniejszych danych inflacyjnych oraz oczekiwań na dalszą reflację pod rządami nowej administracji. Obligacje wyceniają obecnie od jednej do dwóch obniżek stóp procentowych o 25 punktów bazowych przez Rezerwę Federalną do 2025 roku, po tym jak we wrześniu wyceniano ich ponad cztery.

Wyceny akcji amerykańskich, pomijając szczyt bańki internetowej, są najwyższe od 143 lat. Niezależnie od kierunku politycznego nowej administracji, wątpliwe jest, czy te wyceny utrzymają się na tym poziomie. Osoby zaniepokojone wysokimi wycenami akcji amerykańskich mogą zwrócić uwagę na dolną granicę skali kapitalizacji rynkowej. Spółki o małej i średniej kapitalizacji są atrakcyjniej wyceniane niż te o wysokiej kapitalizacji rynkowej. Spółki o małej i średniej kapitalizacji mają bazę klientów, która jest w większości lub w całości zlokalizowana w Stanach Zjednoczonych. Oferują one bardziej bezpośredni i opłacalny sposób dostępu do amerykańskiej gospodarki.

Głównym wyzwaniem dla inwestorów jest ocena prawdopodobieństwa wdrożenia konkretnego środka polityki pieniężnej. Wyzwanie to będzie się utrzymywać do czasu uzyskania jasności co do kierunku polityki. Rynki finansowe mogą uwzględniać w cenach dowolne z tych środków w 2025 roku, nawet jeśli nigdy się nie zmaterializują, co doprowadzi do wzrostu zmienności we wszystkich klasach aktywów. Wojna handlowa i zagrożenie dla niezależności Rezerwy Federalnej tworzą niepewne otoczenie dla rynków finansowych, co prawdopodobnie doprowadzi do ponownego wzrostu zmienności, która obecnie znajduje się na najniższym poziomie w ciągu roku.

Nasze globalne doświadczenie branżowe i biznesowe w zakresie rozwoju biznesu, sprzedaży i marketingu - Zdjęcie: Xpert.Digital

Skupienie się na branży: B2B, digitalizacja (od AI do XR), inżynieria mechaniczna, logistyka, odnawialne źródła energii i przemysł

Więcej na ten temat tutaj:

• Centrum biznesowe Xpert

Centrum tematyczne z przemyśleniami i wiedzą specjalistyczną:

• Platforma wiedzy na temat globalnej i regionalnej gospodarki, innowacji i trendów branżowych
• Zbieranie analiz, impulsów i informacji ogólnych z obszarów, na których się skupiamy
• Miejsce, w którym można zdobyć wiedzę i informacje na temat bieżących wydarzeń w biznesie i technologii
• Centrum tematyczne dla firm, które chcą dowiedzieć się więcej o rynkach, cyfryzacji i innowacjach branżowych

Cienka granica dla polityki pieniężnej

Fed zasygnalizował w swoich zaktualizowanych prognozach, że dalsze obniżki stóp procentowych w 2026 roku będą rzadkie. Prognozy banku centralnego wskazują na łączną obniżkę stóp procentowych o zaledwie 25 punktów bazowych w 2026 roku, bez zmian w stosunku do prognozy z września. Rynki obecnie widzą prawie 78% prawdopodobieństwo, że Fed utrzyma stopy procentowe na stabilnym poziomie w styczniu 2026 roku, w porównaniu z 70% prawdopodobieństwem tuż przed ogłoszeniem obniżki. Przewodniczący Fed, Powell, powiedział podczas konferencji prasowej, że decydenci potrzebują czasu, aby ocenić, jak trzy obniżki stóp procentowych Fed w tym roku wpłyną na gospodarkę USA. Powell dodał, że spodziewa się osłabienia wpływu ceł w przyszłym roku. O ile nie zostaną ogłoszone żadne nowe istotne cła, inflacja cen towarów ma osiągnąć szczyt w pierwszym kwartale.

Niedawna obniżka stóp procentowych przez Fed w trudnych okolicznościach ujawnia fundamentalne dylematy współczesnej polityki pieniężnej. Bank centralny musi zrównoważyć rosnące ryzyko na rynku pracy z jednocześnie rosnącą inflacją. Działa w trudnym otoczeniu, w którym należy brać pod uwagę zarówno inflację, jak i sytuację na rynku pracy. Decyzja o priorytetowym traktowaniu rynku pracy, a tym samym faworyzowaniu gołębi nad jastrzębiami, jest zrozumiała, biorąc pod uwagę drastyczne pogorszenie sytuacji na rynku pracy. Wiąże się ona jednak ze znacznym ryzykiem.

Dylemat trwa: podczas gdy rynek pracy traci impet, z ogólną inflacją na poziomie 3% i inflacją bazową na poziomie 2,8% we wrześniu, ceny utrzymują się uporczywie powyżej celu Fed wynoszącego 2%. Fed nie jest całkowicie przeciwny obniżkom stóp procentowych, których stanowczo domaga się Trump, ale wciąż zmaga się z inflacją znacznie wyższą niż cel 2%. Bank centralny musiał podjąć decyzję w trudnych okolicznościach, które nie powinny ulec zasadniczej poprawie w dającej się przewidzieć przyszłości.

Wyzwania strukturalne stojące przed gospodarką USA wykraczają daleko poza krótkoterminową sytuację gospodarczą. Dług publiczny rośnie w sposób niekontrolowany, relacja długu do PKB osiąga rekordowo wysokie poziomy, a pole manewru w polityce fiskalnej drastycznie się kurczy. Jednocześnie instytucjonalna niezależność Fed, która przez dekady była uważana za kluczowego gwaranta stabilnego rozwoju cen i stabilności gospodarczej, jest zagrożona erozją. W Stanach Zjednoczonych zasada ta jest poddawana coraz większej presji, a konsekwencje mogą być katastrofalne.

Nie należy lekceważyć globalnych reperkusji. Stany Zjednoczone pozostają największą gospodarką świata, dolar najważniejszą walutą rezerwową, a Fed najbardziej wpływowym bankiem centralnym. Decyzje podejmowane w Waszyngtonie mają konsekwencje dla Europy, Chin, rynków wschodzących i całej światowej gospodarki. Rozbieżne polityki stóp procentowych, protekcjonistyczna polityka handlowa i niepewność instytucjonalna tworzą środowisko, w którym tradycyjne mechanizmy przestają funkcjonować. Świat znajduje się w punkcie zwrotnym, a decyzje podjęte w nadchodzących miesiącach będą miały konsekwencje przez dziesięciolecia.

Fed stoi przed najtrudniejszym wyzwaniem od czasu kryzysu finansowego. Musi znaleźć drogę między Scyllą a Charybdą, między recesją a stagflacją, między integralnością instytucjonalną a presją polityczną. Trzecia z rzędu obniżka stóp procentowych może przynieść krótkoterminową ulgę, ale nie rozwiąże podstawowych problemów. Gospodarka USA, gospodarka światowa i globalne rynki finansowe będą z najwyższą uwagą obserwować tę balansującą na linie sytuację. Jedno jest pewne: decyzje podejmowane dziś ukształtują sytuację gospodarczą na lata. A ryzyko rzadko kiedy było większe.

Od niepodległości do kontroli: scenariusz turecki w Ameryce

Paralele między obecnymi atakami Trumpa na niezależność Rezerwy Federalnej a demontażem tureckiego banku centralnego przez Recepa Tayyipa Erdoğana są nie tylko widoczne, ale i dyskutowane z rosnącym zaniepokojeniem przez ekonomistów i ekspertów finansowych na całym świecie. To, co w pierwotnym tekście zostało opisane jako dyplomatyczne niedopowiedzenie – „erozja niezależności” – jest w rzeczywistości systematycznym przejęciem polityki pieniężnej przez władzę wykonawczą, coraz częściej określanym w dyskursie akademickim mianem „erdoğanizacji” amerykańskiej polityki pieniężnej. Ta charakterystyka nie jest przesadą i wskazuje na historyczny sygnał ostrzegawczy, którego globalna gospodarka nie może ignorować.

Podstawą tego porównania jest fundamentalny błąd ideologiczny, który podzielają zarówno Erdoğan, jak i Trump. Erdoğan przez lata propagował zdyskredytowaną ekonomicznie tezę, że wysokie stopy procentowe powodują inflację, a nie ją zwalczają. Prezydent Turcji uzasadniał swoją politykę niskich stóp procentowych argumentami religijnymi, określając wysokie stopy procentowe jako naruszenie zasad islamu. Przede wszystkim jednak dążył do celu politycznego: miał nadzieję, że tani kredyt pobudzi wzrost gospodarczy i zwiększy siłę nabywczą ludności – dwie kluczowe obietnice wyborcze przed nadchodzącymi wyborami. Trump argumentuje podobnie, ale wyraźnie odnosi się do rynku nieruchomości i dostępności dla osób kupujących po raz pierwszy. W obu przypadkach krótkoterminowy wzrost gospodarczy i popularność polityczna są ważniejsze niż długoterminowa ochrona waluty i stabilność cen.

Paralele w strategii personalnej są niewątpliwe. Erdogan metodycznie zwalniał prezesów banków centralnych, którzy sprzeciwiali się jego żądaniom obniżek stóp procentowych. We wrześniu 2022 roku prezes banku centralnego Sahap Kavcioglu został zmuszony do dymisji po tym, jak nie wprowadził ekonomicznie koniecznych podwyżek stóp procentowych. W grudniu 2023 roku Erdogan zastąpił go Hafize Gaye Erkanem, ekonomistą bardziej przywiązanym do ideologii Erdogana. Ten cykl powtarzał się kilkakrotnie, aż turecki bank centralny znalazł się całkowicie pod kontrolą polityczną. Trump podąża tym samym schematem z chirurgiczną precyzją. We wrześniu 2025 roku nominował Stephena Mirana, ekonomistę z Harvardu i lojalnego zwolennika Trumpa, do Rady Gubernatorów Rezerwy Federalnej. Miran natychmiast po swojej nominacji wezwał do znacznych obniżek stóp procentowych, demonstrując w ten sposób swoją zgodność z systemem. Kluczowa zmiana nastąpi w maju 2026 roku, kiedy kończy się kadencja Powella. Trump już zasygnalizował, że Kevin Hassett, przewodniczący Narodowej Rady Ekonomicznej i jeden z jego najwierniejszych doradców, zostanie nowym szefem Fed.

Kluczowym punktem tej strategii jest to, że nie opiera się ona na formalnym nadzorze, lecz na lojalności. Z Hassettem na czele Fed i innymi zwolennikami Trumpa w siedmioosobowej Radzie Gubernatorów, Trump nie potrzebuje ustawodawstwa, aby kontrolować politykę pieniężną. Rada złożona głównie z pochlebców będzie de facto robić to, czego chce prezydent. Jak ostrzega analityk finansowy Joe Kalish z Ned Davis Research, Hassett, jako aktywny członek gabinetu, jest „najgorszym wyborem pod względem niezależności Fed”. Fasada instytucjonalna pozostaje nienaruszona, ale istota zniknęła.

Publiczne podważanie autorytetu to kolejny kluczowy aspekt tej paraleli. Erdogan publicznie nazwał wysokie stopy procentowe „matką wszelkiego zła” i systematycznie atakował prezesów banków centralnych w wywiadach telewizyjnych i na ulicach. Stworzył polityczny klimat delegitymizacji banku centralnego. Trump stosuje podobną taktykę. Wielokrotnie nazywał Jerome’a Powella „złym człowiekiem”, „idiotą” i „przegrywem”. Określenia te nie są jedynie retoryką, lecz strategicznym narzędziem delegitymizacji Fed w oczach opinii publicznej i wywierania presji politycznej na organ zarządzający bankiem centralnym. Kiedy prezydent publicznie karykaturuje bank centralny, wysyła silny sygnał sojusznikom w Kongresie, uczestnikom rynków finansowych i samym rynkom, że Fed nie jest już niepodważalną instytucją, jaką był przez dekady.

Katastrofalne konsekwencje gospodarcze są udokumentowane na przykładzie Turcji. Pod presją Erdoğana główna stopa procentowa tureckiego banku centralnego spadła z 24% w lipcu 2019 r. do 8,25% w październiku 2023 r., mimo że inflacja w tym okresie gwałtownie wzrosła, zamiast spaść. Stopa inflacji osiągnęła 61,5% w maju 2022 r. i początkowo ustabilizowała się na poziomie ponad 35–50%, po czym pod presją zaczęła powoli spadać. W najgorszym roku, 2023, inflacja wynosiła średnio ponad 75%. Lira załamała się, tracąc momentami ponad 90% swojej wartości sprzed kryzysu w stosunku do dolara. Tureckie firmy i rząd, które zadłużyły się w walutach obcych, znalazły się na skraju upadku z powodu dewaluacji waluty.

W przypadku Stanów Zjednoczonych wszystkie wskaźniki sugerują, że podobny scenariusz pod rządami Fedu pod przewodnictwem Trumpa jest nie tylko prawdopodobny, ale niemal pewny. Commerzbank ostrzega już, że długoterminowa stopa inflacji pod rządami Fedu pod przewodnictwem Trumpa utrzyma się trwale powyżej celu Fedu wynoszącego dwa procent. Centrum Europejskich Badań Ekonomicznych (ZEW) prognozuje, że Stany Zjednoczone odnotują inflację na poziomie 3,2 procent w 2025 roku i 3,1 procent w 2026 roku, znacznie przekraczając cel. W średnim terminie analitycy spodziewają się nawet inflacji na poziomie 3,5 procent w 2026 roku, a Trading Economics prognozuje, że długoterminowe oczekiwania inflacyjne konsumentów pozostaną na poziomie 3,0 procent. Nie jest to katastrofalna hiperinflacja w Turcji, ale raczej ta sama zmiana strukturalna: siła nabywcza waluty jest poświęcana w celu finansowania krótkoterminowych celów politycznych.

Kluczowa różnica leży w konsekwencjach globalnych. Turcja jest regionalnym aktorem średniej rangi. Utrata zaufania do tureckiego banku centralnego szkodzi Turkom i niektórym ich partnerom handlowym. Z drugiej strony, Stany Zjednoczone są największą gospodarką świata, a dolar jest globalną walutą rezerwową. Bezpieczny status dolara i zaufanie do wiarygodności Rezerwy Federalnej stanowią fundament międzynarodowego systemu finansowego. Jeśli ten fundament ulegnie erozji, cała architektura globalnej stabilności finansowej ulegnie erozji.

Pierwsze pęknięcia już się pojawiają. Inwestorzy są niepewni. Premie za ryzyko dla amerykańskich obligacji skarbowych wzrosły, co świadczy o tym, że rynek dokonuje ponownej oceny ryzyka niewypłacalności. Kraje takie jak Rosja i Chiny aktywnie gromadzą rezerwy denominowane w dolarach. Banki centralne skupują złoto w rekordowych ilościach, co jest klasycznym sygnałem, że nie ufają już w pełni tradycyjnemu systemowi rezerw. Agencja ratingowa Scope obniżyła już rating kredytowy USA, powołując się bezpośrednio na „rosnącą koncentrację władzy wykonawczej nad niezależnymi instytucjami”.

Wyłaniający się scenariusz nie zakłada, że ​​Stany Zjednoczone stoczą się w piekło hiperinflacji na wzór Turcji, ale raczej, że wejdą w stan chronicznej nadwyżki inflacji, gdzie inflacja oscyluje wokół czterech procent zamiast dwóch procent, do których zobowiązał się Fed. Prowadzi to do kilku destrukcyjnych konsekwencji. Po pierwsze, dolar traci międzynarodowe zaufanie, co podważa jego rolę waluty rezerwowej. Po drugie, realne stopy procentowe długu publicznego USA rosną, ponieważ inwestorzy domagają się premii inflacyjnej. Po trzecie, i tak już niepokojąca dynamika długu USA staje się nie do utrzymania. Przy średniej stopie inflacji o jeden do dwóch punktów procentowych wyższej od zakładanej, wydatki nominalne rosną szybciej niż dochody nominalne, co powoduje eksplozję długu.

Model globalizacji ostatnich czterech dekad opierał się na zaufaniu do amerykańskiego systemu monetarnego i niezależności Fed. Jeśli Trump zniszczy to zaufanie, tak jak Erdogan w Turcji, globalny porządek handlowy i finansowy ulegnie rozpadowi. Kraje rozwijające się, które utrzymują swoje długi w dolarach, odczują skutki spadku wartości dolara i wzrostu globalnych stóp procentowych. Europejscy eksporterzy stracą konkurencyjność z powodu silniejszego euro. Rynki wschodzące doświadczą masowego odpływu kapitału, gdy bezpieczne przystanie nagle staną się mniej bezpieczne, a rentowność nowszych, bezpiecznych przystani wzrośnie. Gospodarka światowa zostanie spowolniona, a nie pobudzona.

Precedens historyczny jest jasny. W latach 70., za prezydentury Richarda Nixona, Rezerwa Federalna pod przewodnictwem Arthura Burnsa uległa presji politycznej i utrzymywała niskie stopy procentowe, aby pobudzić wzrost gospodarczy przed wyborami. W rezultacie nastąpił jeden z najgorszych okresów inflacji w historii Ameryki. Inflacja wzrosła do ponad 13 procent, podczas gdy wzrost gospodarczy uległ stagnacji, co doprowadziło do legendarnej stagflacji. Ograniczenie inflacji wymagało Paula Volckera i „szoku Volckera”, w którym stopy procentowe przekroczyły 20 procent, ale wywołało to również jedną z najgłębszych recesji ery powojennej. Lekcja była bolesna, ale ważna: niezależność banku centralnego nie jest luksusem, lecz koniecznością dla długoterminowej stabilności gospodarczej.

Niemniej jednak nie jest pewne, że Trump przejmie pełną kontrolę nad Fed. Senat USA musi zatwierdzić Hassetta na stanowisko przewodniczącego Fed, a kilku senatorów wyraziło już sceptycyzm. Pamięć instytucjonalna, kultura prawna i podział władzy w USA różnią się od tych w Turcji. Demokracja jest tam silniej zakorzeniona. Istnieje więc realna szansa, że ​​USA uciekną z tureckiej pułapki. Jednak ta szansa maleje z każdym miesiącem.

Przesłanie jest nieuniknione: to, co w oryginalnym tekście zostało sformułowane jako ostrożne ostrzeżenie przed „erozją niepodległości”, jest niczym innym jak egzystencjalnym zagrożeniem dla wiarygodności największej gospodarki świata i globalnego systemu finansowego. Jeśli Trumpowi uda się to, na co wskazują wszystkie znaki, świat wkroczy w erę fundamentalnej niepewności gospodarczej. Turcja to tylko drobne ostrzeżenie. Ameryka pociągnie za sobą cały porządek globalny. To nie jest alarmizm, lecz pragmatyzm oparty na faktach historycznych i aktualnych trendach.

Niezależne platformy AI jako strategiczna alternatywa dla europejskich firm – Zdjęcie: Xpert.Digital

Ki-Gamechanger: najbardziej elastyczne rozwiązania platformy AI, które obniżają koszty, poprawiają ich decyzje i zwiększają wydajność

Niezależna platforma AI: integruje wszystkie odpowiednie źródła danych firmy

• Szybka integracja AI: rozwiązania AI dostosowane do firm w ciągu kilku godzin lub dni zamiast miesięcy
• Elastyczna infrastruktura: oparta na chmurze lub hosting we własnym centrum danych (Niemcy, Europa, bezpłatny wybór lokalizacji)

• Najwyższe bezpieczeństwo danych: Wykorzystanie w kancelariach jest bezpiecznym dowodem
• Korzystaj z szerokiej gamy źródeł danych firmy
• Wybór własnych lub różnych modeli AI (DE, UE, USA, CN)

Więcej na ten temat tutaj:

• Niezależne platformy AI kontra hiperskalery: które rozwiązanie jest dla Ciebie odpowiednie?

☑️Naszym językiem biznesowym jest angielski lub niemiecki

☑️ NOWOŚĆ: Korespondencja w Twoim języku narodowym!

Konrad Wolfenstein

Chętnie będę służyć Tobie i mojemu zespołowi jako osobisty doradca.

Możesz się ze mną skontaktować wypełniając formularz kontaktowy lub po prostu dzwoniąc pod numer +49 89 89 674 804 (Monachium) . Mój adres e-mail to: wolfenstein ∂ xpert.digital

Nie mogę się doczekać naszego wspólnego projektu.

☑️ Wsparcie MŚP w zakresie strategii, doradztwa, planowania i wdrażania

☑️ Stworzenie lub dostosowanie strategii cyfrowej i cyfryzacji

☑️Rozbudowa i optymalizacja procesów sprzedaży międzynarodowej

☑️ Globalne i cyfrowe platformy handlowe B2B

☑️ Pionierski rozwój biznesu / marketing / PR / targi